Vicente Risco

Introdución de Serxio María Rodríguez ÁlvarezEn decembro de 1917, Vicente Risco incorporouse ás Irmandades da Fala e, ao ano seguinte, comezou a súa contribución ideolóxica coas súas colaboracións en A Nosa Terra.En 1920 publica Teoría do nacionalismo galego, un dos textos políticos máis influentes e relevantes da Galicia do século XX, que recolle o legado galeguista que o precede e onde define a nación como un feito natural baseado na terra, a raza, a linuga, a organización social, a mentalidade e o sentimento, incluíndo Galicia entre as civilizacións atlántica e célticas.

Procedo de elaboración e escolla dos textos de Patricia Arias ChacheroO autor publica esta obra en 1961, unha recompilación de ensaios e colaboracións en prensa, fundamentais para coñecer a evolución dos homes da súa xeración, como o titulado ·Nós, os inadaptados", e relatos como "A Coutada" e "Dedalus en Compostela", ademais dunha breve escolma de artigos publicados antes da Guerra Civil, que, en palabras do autor, son "unha sorte de transfiguración metafísica da Terra na súa mesma materialidade", onde "se pode observar a cobiza do pór o pensamento galego en comunicación coas correntes do mundo".

Un libro extraordinario e insólito, síntesis general de tratado sobre Satán y de obra literaria. Es una historia mítica de Satán al estilo de la Edad Media o de la cultura popular, pero elaborada por un hombre del siglo XX con una erudición y un gusto literario fuera de lo común. Aunque asume la visión de los tratadistas antiguos, Risco la enriquece con creencias, cuentos, leyendas y mitos sacados de la cultura tradicional y de las civilizaciones orientales, arcaicas y modernas. Una apasionante lectura de literatura fantástica.

A parodia e a crítica da sociedade da época nunha novela que significou a entrada da narrativa moderna na literatura galega. Publicada en 1928, é unha das obras máis emblemáticas e importantes da narrativa galega. O protagonista, un comerciante chamado Celidonio Latas Tinajero, consegue ir ascendendo na escala social ata chegar a alcalde da vila de Oria, trasunto da Ourense natal de Risco. Á zafiedade e ignorancia deste comerciante, opónselle a personalidade do doutor Alveiros, representante da vida intelectual. Na súa obra, Risco satiriza o gregarismo e a vulgaridade, a sociedade burguesa, a hipocrisía dos políticos e a homoxeneización das ideas.

Autentica cerimonia carnavalesca, a obra mestra de Vicente Risco e unha parodia na que se debuxa, con claridade, ironía e agudeza, unha sátira da nacente sociedade de consumo. A profesora Olivia Rodriguez Gonzalez encargouse de realizar esta edicion anotada, comentando particularidades da transmision textual e aclarando o sentido do texto, especialmente no tocante as referencias culturais que o autor manexou.

A intensa relacion de Vicente Risco (Ourense, 1884-1963) coas artes plásticas púxose xa de manifesto moi axiña con textos coma o "Preludio a toda estética futura" ou o seu interese polas vangardas de comezos do século XX. A súa obra gráfica, constituída por centos e centos de debuxos, é un xeito de entender a realidade circundante e de relacionarse co mundo. Unha ollada chea de matices que reflicten as múltiples facetas da obra e a personalidade do escritor

No ano 1914 Vicente Risco asiste en Madrid ao Parsifal de Wagner, de inspiración celto-cristiá, que considera como ?arte suprema?. E velaí a inspiración para o borrador da Doutrina do Sancto Graal, reivindicacion do seu simbolismo: o caliz, a estrela, o corno, os montes sacros de Galicia?, desde un realismo maxico que lle pora aura a creatividade daquel tempo. Felipe-Senen Lopez Gomez acheganos nesta edicion un pormenorizado estudo, transcricion e notas, ao redor dos textos dun Risco impregnado do panceltismo que floreceu na Galicia de finais do seculo XIX e inicios do XX.

Novela desbordante de humor y sarcasmo, El Carde de pie retrata la vida urbana de la Galicia de la época. Pero no es una obra localista: por ella transitan todos los ismos políticos, artísticos y filosoficos que marcaron toda una epoca de la vida europea.

Relatos para nenos cos que Risco inaugurou a literatura infantil galega e que hoxe seguen a despertar a fantasía dos nenos. ¿Queres saber o que hai que facer para lle arrincar tres pelos ao demo? Velaquí un libro que che fala disto e doutras moitas cousas que aconteceron no tempo no que os reis saían dacabalo polos seus dominios, as princesas casaban con labregos bos e intelixentes, e as pedras gardaban portas máxicas para atopar tesouros. Tres contos marabillosos escritos hai moitos anos por Vicente Risco e que agora, por primeira vez, se fan libro.

Tres pequenas historias cheas de encanto e de retranca. Aquí os labregos e labregas conversan con reis e mouras e grazas ao seu enxeño e bondade apréndennos que a intelixencia é máis valiosa ca o ouro. Con este libro, escrito na decada do 1920, Vicente Risco converteuse en pioneiro da literatura infantil en galego. Agora editanse coas imaxinativas ilustracions de Noemi Lopez e seguindo a edicion e actualizacion ortografica de Xulio Pardo de Neyra, un dos grandes eruditos na obra do ourensan.

Se trata de la obra periodística completa de Vicente Risco para la revista Vida Gallega, unos trabajos que se remontan en el tiempo al año 1919 e las cartas con la polémica entre los nacionalistas e los regionalistas, hasta los ultimos escritos del autor, de 1962.