Anjel Lertxundi

Una visita cambiará la vida de Vincent. Se trata de dos militares de alta graduación. Carlistas. Al dramaturgo y actor francés le resultan chocantes sus uniformes de opereta, y ajena por completo su guerra, puesto que considera el conflicto dinastico que con tal violencia se esta dirimiendo al sur de los Pirineos un asunto entre salvajes iletrados y fules ilustrados de salon. Los militares compraran su voluntad a cambio de oro, y Vincent se ira de gira a unas tierras navarras que apenas conoce de nombre, con la mision de infundir en los soldados animo para el combate. A cambio de oro le compraran asimismo su dignidad artistica, hasta el punto de que, al dictado de los militares, se prestara a presentar los hechos de armas de Juana de Arco como hazañas realizadas por la causa de Carlos VII. Pero, del mismo modo en que el mariscal pedofilo Gilles de Rais en los ojos de Juana, Vincent conocera en su propia carne y cuando menos le convenia el fuego de una pasion de la que no acierta a comprender si proviene del cielo o del infierno. Y conocera, al mismo tiempo, la difusa linde entre teatro y vida.

Atentatu baten lekuko izan da hamasei bat urteko neska bat. Neska horrek berak kontatzen ditu hurrengo hogeita lau orduak, inguruan eta bere barruan gertatzen diren hausturak eta hausnarketak jasoz; autoreak suziri distiratsuen beharrik gabe, maisuen moduan darama irakurlea ezin utzizko hari batean. Sistema orokortzaile eta arauemaile guztiak pitzatu direlarik, gizakia babesgabeago sentitzen da, kontzientzia baino ez zaio geratzen, uneoro erabaki beharrak, uneoro posizio hartu beharrak atsekabetzen du, ezmezean jartzen; baina, aldi berean, libreago egiten du. Kontzientziaren nagusitasunaren aroa da; izan ere, "kontzientziarik ez bagenu, animalia huts ginateke, zorion perfektu halako baten jabe", nobelako pertsonaia batek esango lukeen bezala. Nobela morala da Zorion perfektua, Camus, Sciascia edo Durrenmatt-ek landu zuten tradizioan kokatua, etika eta estetika txanponaren bi aldeak direla eta bi alde horiek elkarrengandik aldendu nahi ez dituela sinetsita bizi den idazle batek idatzia. Beste bide bat iragartzen ote du nobela honek Lertxundiren nobelagintzan? Akaso bai, nork daki baina printzipio argi bati erantzuten diola esan behar da aldez aurretik: kontatu nahi den historiari dagokion soinekoa josi behar zaio.

A protagonista deste libro recibe unha cámara de fotos como agasallo. Con ela na man, vai retratando todo o que a rodea. Pero... ¡velaquí que as fotos roubadas tam&

Dindirri poz-pozik bizi da, eta munduan gehien gustatzen zaiona eguzkia hartzea da.Dindirri poz-pozik bizi da, eta munduan gehien gustatzen zaiona eguzkia hartzea da. Baina goiz batean, brastakoan, mundua iluntzen zaio dindirriri; eguzkkirik gabe gelditzen da; ordu arte zuen poz guztia ahitzen zaio. Eta, batez ere, dindirrik askatasuna galtzen du.

Behin Fokker hegazkin zaharrean, azafatak besotik heldu eta hegazkinaren barrura eraman zuen Bixentiko, gainerantzeko bidaiariak atzean utzi ondoren: -Nahi duzun tokia hautatu, Caracolillo, ongi etorria Fokker-era. Bixentikok anteojo beltzak sudur puntaraino jaitsi eta inguruak miatuz: -Segurua al da hegazkin hau? -Segurua? Bigarren gerrate mundialetik honantza ez du istripu bakar bat ere izan. Hegazkinaren zehaztasun tekniko ugari eman zizkion azafatak Bixentikori. Eta hegazkinaren kalitatea indartzeko asmoz: -Fokker-ik ez zeukalako galdu omen zuen gerra Hitler-ek.

Ikasle garaiak bizi izan zituen Lertxundik Italian, 60ko azken urteetan. Hango egonaldiak eragin handia izan zuen mamitzen ari zen idazle harengan. Beti izan ditu hango literatura eta zinema oso gustuko, hango gizartearen jarraitzaile bizkor izan da. Gogoa zeukan Lertxundik idazle izaten lagundu zioten lekuak artearen begiz ikusteko. Berria egunkariak eman zion era, eta 2004ko udan joan zen, aukerako ibilbide guztien artean bat hautatu eta Italian barrena, Aosta eta Torinotik Veneziara, Padua, Trieste eta Kroaziako Rijekaraino. Italia du hizpide Lertxundik, eta literatura eta bizitza. Literatura on guztiak bizitza baitu hizpide.

Anjel Lertxundi pregúntase se existe a felicidade pefecta..., se vivimos nun mundo que non se entende. O impacto. A crueza. A cara fera da realidade. A inxenidade crebada en anacos de espello que reflicten un mundo que non podemos comprender. Existe, realmente, a felicidade perfecta? Fermosa pregunta que nos trae a realidadeecos afastados de promesas divinas. Emporiso a realidade pode estar a espreitar ao cabo da rúa, onde, no momento menos pensado, a violencia se fai disparo.

Warner gazte hitlerzale bat da gerra aurreko Alemania nazian. Sekretu handi bat gordetzen dute bere familian, eta sekretu hori ageriko egiten denean, ihes egitera behartuta egongo da Warner Europan barrena: Triestera aurrena, Frantziara gero.Lertxundik, hausnarketa eta ekintza, suspentsea eta jakin-mina elkar txandakatuz darama irakurlea oztopoz oztopo azken liluragarriraino.Eleberri honek ez du inor hotz utziko. Gogoan iltzatuta geratzekoak dira gertatzen diren gauzak, esaten diren hitzak, isiltzen direnak, eta, batez ere, bere orrialdeetan barrena aurkezten zaizkigun pertsonaia gogoangarriak eta haien historia hunkigarriak.

Idazlea irakurle amorratua da edo nekez izango da idazle. Bi lanbide horiek ditu hausnar-gai Lertxundik literatur saio honetan, idazle lana eta irakurle lana. Plazerrez eta minez egiten diren bi jardun horiei lanbide deitzea zilegi bada. Literaturaz egiten du orobat gogoeta autoreak, eta literaturaz gogoeta egitea bizitzaz ere gogoeta egitea denez, Paveseren haritik, bizitza lanbide ere izan dezake liburu honek izenburu. Literatur saioa da Mentura dugun artean liburua. Tesi liburu eta saio akademikoetatik oso urrun, kontakizunaren eta kontatzearen -ongi kontatzearen- mentura eta saioa ez daudela elkarren artean mutur joka erakustera dator, betiko maitasunez, Lertxundi, ez dagoela debekurik saioaren eta atseginaren artean. Orri hauetan bertan irakur daitekeenez, idazketa bezain ekintza sortzailea da irakurketa, plaza berean elkartu behar dute biek literatur miraria gerta dadin. Joseph Conrad-ek zioen idazleak liburuaren erdia baino ez duela idazten eta irakurlearen kontura doala beste erdia. Erdi honek beste erdia behar du, beraz, zirkulua osatzeko.

Hainbeste buruhauste, hainbeste neke, eta Madame Kontxexik bere buruari behin eta berriro esaten ziona ez zen hau besterik: -Oso egun gutxitan, elurte izugarrietan, Moro loroaren kasua konpontzea gutxi bazen, ezkondu ziren gainera Demetrio eta Euxebi. Eztanda izugarri baten ondoren, eraman ditun aldarera Santesteban jauna eta Brigitte ere. Eta? Bizitzak zein poz eskaintzen din Bitxentiko babalore hori ezkontzerik lortzen ez badun? Hau dun, hau, ama baten betiko mixeria! Seme bat mundura ekarri (hori bai! Senarra lagun nuelarik) eta gero hau!