Xose Lois Ripalda

A cultura do pan, de Xosé Lois Ripalda, é a crónica etnográfica e divulgativa dunha das nosas máis identificables tradicións, concibida xa desde o salientable lugar que os cereais ocuparon na nosa historia alimentaria, dada a súa prolongada conservación e á súa doada comercialización. O autor repasa unha a unha todas as cuestións ligadas a esa tradición que deu lugar a pans de tanta sona coma os do Porriño ou os de Cea, e orixinou topónimos como Terras do Pan. Desde o cultivo do trigo, o millo e o centeo até súas labouras; desde a tradición oral até os elementos etnográficos vencellados ao pan, coma os muíños; desde a lareira até o amasado; desde o forno e as enfornadas, aos pans de sona no país, sen esquecer a aplicación medicinal dos cereais e as receitas, A cultura do pan, de Xosé Lois Ripalda, constitúe unha homenaxe ao peso desa tradición en Galicia.

Galicia é toda ela auga é frescura. Galicia é país de milleiros de fontes e manantíos. Galicia é un país no que se enraizou o culto á natureza a través da auga como en ningún outro do noso entorno. O libro das fontes propon un completo percorrido por este patrimonio material e inmaterial de noso. Dende o seu ritual milagreiro, que as vencella a santuarios e romerias (A Franqueira, A Pastoriza, Santo Andre de Teixido, Os milagros de Amil, O Corpiño...), ata a sua tradicion popular, que as relaciona con mouras, lavandeiras, ondinas ou ninfas. Dende as fontes artisticas das cidades as das vilas, dende as fontes artisticas dos claustros e pazos as termais dos balnearios. Dende os refrans e cantigas as lendas que renden un particular culto as augas, herdado en Galicia dos celtas e xermanos.

(g).54.o dia mais feliz dunha raiña.(conta contos) es un libro del autor Ripalda, Xose Lois editado por IR INDO. (g).54.o dia mais feliz dunha raiña.(conta contos) tiene un código de ISBN 978-84-7680-790-3, de la coleccion CONTA CONTOS CONTACONTOS.

Xosé Lois Ripalda A historia --exemplar, por suposto-- dunhas botas que destinadas a un rei acabaron nos pés dun vagabundo. Unha narración que, amais de ser unha lección de humildade moral, achega a nosa literatura infantil ás súas orixes e a antecedentes tan inesquecibles coma Pinocchio. Aproveita a estructura e o estilo da literatura infantil de sempre para narrar unha fábula sobre a vida, sobre os defectos e calidades dos homes, na que tamén se recollen os malfadados destinos dun país esquecido polo seu rei. El zapatero Zapeto recibió un día el encargo de unas botas para el rey, que iba a visitar las zonas más pobres y peor comunicadas del reino. Fue a la feria a buscar la mejor piel, que consiguió comprándoles a unos titiriteros la de la vaca Marela, todavía llorado por su amo por haber tenido que venderla. Hizo luego las botas, se las llevó a una meiga para que las hiciese relucir y se las vendió al rey. Cuentan luego las propias botas cómo en el palacio real los zapatos de calidad las despreciaban. Pero el rey las calzó y, llevado por ellas, visitó los lugares más pobres del reino. Hasta que un perro, que había sido amigo de la vaca, las robó. Murió apretándolas contra sí. Fueron a parar después a un quincallero, a quien se las compró un lavacoches. Aunque evitaron el robo de un coche asustando al ladrón con ayuda de un ratoncillo, acabaron tiradas en el contenedor de la basura, de donde las recogió un vagabundo. Con él vivieron felices en su miseria, que incluso compartieron un niño huído de casa por la incomprensión familiar y el valioso perro de una marquesa, que se quiso unir al vagabundo. Cuando murió, tenía las botas apretadas en sus manos. Las quemaron con todas sus pertenencias. "Quen menos tiña foi quen máis nos deu".

K,elata a historia do cabalo Bullacán, o cabalo ceibe. Xunto coa súa inseparable compañeira, a égua Albea, e os seus compañeiros, tentarán devolverlle á raza dos cabalos a dignidade que en tempos tivo. Para iso emprenderán unha loita contra os ferros e as marcas de propiedade. En diante, os únicos que lles poderán tocar as crines serán tan só os arrolos do vento.

.

O pan é a base da alimentación da civilización occidental. Arredor do pan existe toda unha cultura tradicional que pouco a pouco se vai perdendo coa industrialización. Xosé Ripalda recolle neste libro o máis salientable deste mundo cultural tan noso, xa que en Galicia o cultivo do millo, trigo e centeo foi moi importante, do que dan proba a cantidade de muíños que existían a carón dos ríos e regatos. Arredor destes cereais xira unha serie de actividades que dan lugar ao que se chama a "Cultura do pan".

"O que me moveu a escribir este libro non foi a nostalxia, senón o deixer constancia dun mundo rural que está a desaparecer e do que os últimos incendios aínda fixeron máis dano". Así presenta Xosé Lois Ripalda (Erbedeiro, 1940) a súa última publicación, "Terra e Auga".Editado pola editorial viguesa Ir Indo, fai un compendio do saber popular, principalmente dos camiños, das pontes e das fontes e lavadoiros. "Non so falo dos eidos, tamén o fago das súas xentes", puntualiza Ripalda para facer un repaso aos oficios tradicionais. O autor, mestre xubilado en Vigo e etnógrafo apaixoado, conxuga no mesmo libro a tradición herdada da súa terra, a Ribeira Sacra, e a da súa dona, a montaña de Monterroso. "Toco aspectos das catro provincias", sinala. Unha escolma do patrimonio material galego que completa con refráns, cantigas e contos, moitos froito de recollidas e outras de elaboración propia. Vigo está presente no ámbito da auga coas súas fontes históricas: a de Falperra, a da Ribeira, a dos Turnos, a do Anxelote e a da Porta do Sol (O Neptuno que se conserva en Castrelos). Aparecen fontes locais como a de Sárdoma e a de Balaídos sobre leito seco e mesmo lavadoiros, con especial importancia ao da Barroca.Esta publicación, froito de tres anos de traballo, é tamén o resultado da colaboración. Así, a súa sobriña, María José Ripalda, aporta ilustracións e o seu veciño, Xosé Ramón Álvarez do Barrio, fotografías.

.

Literatura en galego

Os ríos percorren un país, artellan a súa xeografía e delimítano. Galicia é o país dos mil ríos. Esta guía, amais de fornecer unha descrición xeográfica das principais cuncas fluviais galegas, é un compendio de todo o que os ríos simbolizan na cultura galega. Desde as lendas, as festas e a literatura relacionada con eles ata a cultura da auga, o patrimonio artístico e as rutas que converten os ríos nunha verdadeira canle de comunicación.

A CULTURA DO MEL es un libro del autor Ripalda, Xosé Lois editado por IR INDO. A CULTURA DO MEL tiene un código de ISBN 84-7680-737-6, de la colección RAIGAME.

O libro é un sinxelo e documentado traballo, cun título que reflicte unha alusión aguda do que o lector vai atopar. Nel tenciónase amosar luz sobre unha persoa, Pepa Loba, reflectindo situacións ás veces un tanto contrapostas, malia fundamentais sobre ela, cuxa identidade se perde na bretema dos tempos, sempre disposta a defender os sufridos labregos e labregas, oprimidos por unha sociedade hipocrita. O contido do libro esta entremeado de testemuñas da vida da bandoleira transmitidas duns a outros por medio da tradicion oral. O libro é un sinxelo e documentado traballo, cun título que reflicte unha alusión aguda do que o lector vai atopar. Nel tenciónase amosar luz sobre unha persoa, Pepa Loba, reflectindo situacións ás veces un tanto contrapostas, malia fundamentais sobre ela, cuxa identidade se perde na bretema dos tempos, sempre disposta a defender os sufridos labregos e labregas, oprimidos por unha sociedade hipocrita. O contido do libro esta entremeado de testemuñas da vida da bandoleira transmitidas duns a outros por medio da tradicion oral.