Xosé Ramón Barreiro Fernández

"Cando publiquei este libro no ano 1976, na desaparecida editorial Pico Sacro de Santiago de Compostela, as únicas referencias bibliográficas eran ou as carlistas ou as que procedían da escola do profesor Suarez Verdeguer, do Estudio General de Navarra, que impregnou os seus libros dunha certa compostura academica da que carecia a bibliografia tradicional. Pero pasaron 32 anos e hoxe dipoñemos dunha historiografia sobre o carlismo a que lle dedicamos atencion nas paxinas introdutorias.A primeira guerra carlista (1833-1839) non foi un episodio mais no turbulento seculo XIX. O que estaba en xogo non era unha monarquia presidida por Dona Isabel ou D. Carlos Isidro senon dous modelos sociais e dous modelos de Estado. E iso foi o que se decidiu nesa prolongada guerra.Baixo esta perspectiva, as investigacions mais recentes sobre o carlismo procuran identificar os grupos sociais que apostaron por un ou outro modelo, polo liberalismo ou polo absolutismo. Exactamente como intentamos facer na primeira edicion deste libro.Nesta segunda edicion incluimos novas referencias e informacions, matizamos alguns conceptospero mantemos a mesma estrutura e, sobre todo, a tese central: que a pesar do apoio explicito do clero (mais de cincuenta clerigos morreron coas armas na man ou foron fusilados), dun sector importante da fidalg...

Este segundo volume do Epistolario Murguía recolle a correspondencia recibida polo Patriarca entre 1868, data da súa incorporación como arquiveiro a Simancas, e a morte de Rosalía en 1885. As últimas misivas do tomo, coas cartas de pesame, constituen unha especie de homenaxe derradeiro de Galicia a sua cantora, axiña convertida no simbolo mais representativo do pais. Unha vez mais nos da ocasion esta coleccion epistolar de ver o que no seu dia foron comunicacions privadas, case que intimas, converterense en documentos historicos de grande interese para a nosa cultura. Se por unha banda, na primeira parte do volume temos ocasion de certificar a ruptura de Murguia co seu editor Soto Freire, privandonos deste xeito de valiosisima informacion editorial, os horizontes informativos amplianse coa incorporacion de Mila i Fontanals e Antonio Machado y Alvarez, o pai do coñecido poeta. Estas incorporacions permitennos profundar no eido tan querido para Murguia da cultura popular, cerne da sua ideoloxia historiografica. A traves da correspondencia con Paz Novoa, ten presenza importante o debate sobre dos foros e o rexime de propiedade en Galicia, outro dos fios conductores das inquedanzas do Presidente da Real Academia Galega. Pero tamen teremos ocasion de entrar na intrahistoria dunha das publicacions emblematicas da cultura galega do XIX, a revista La Ilustracion Gallega y Asturiana, que enlaza unha vez mais os nomes de Alexandro Chao, editor primeiro dos Cantares Gallegos de Rosalia, e Murguia. Polo demais non faltan as referencias a cultura xornalistica e literaria galega, coa Pardo Bazan como pano de fondo, nas cartas de Segade Campoamor e tamen a alta politica liberal, coas suas luces e sombras, que nos achega o deputado Ramon Rua Figueroa. En definitiva, un mosaico de referencias culturais e politicas imprescindibles para comprender a construcion diferenciada de Galicia.

El estudio de estas biografías obliga a caminar por sendas poco frecuentadas. Todos los citados presentan un cuadro de comportamientos que, al tiempo que los singularizaba, los situaba ante los acontecimientos con valores compartidos y similitudes muy marcadas, lo que significa que mas alla de elementos socializables hay otros clara y rotundamente personales. De aqui nacen dos tipos de analisis: la sociologica e historica, y la clinica que, sin negar el peso de la sociedad, destaca mucho mas las actitudes personales a traves de una diagnosis de tipo paranoico

Manuel Murguía. Vida e obra, o volume preparado por Xosé Ramón Barreiro Fernández, catedrático e membro da Real Academia Galega, e por Xosé Luís Axeitos, profesor e investigador da literatura galega, pretende debuxar o perfil dun personaxe de grande interese para Galicia sen necesidade de recorrer a adxectivos grandilocuentes, nin a louvanzas desmesuradas. Os autores non pretenden ocultar as evidentes contradiccions nas que se desenvolveu a vida e obra de Murguia, tratando de darlle unha explicacion racional no contexto da cultura europea da epoca. Aportanse datos concretos sobre certos episodios pouco coñecidos da sua vida, repasando todalas suas actividades creativas e profesionais: periodista e autor literario, historiador e constructor do feito diferencial de Galicia, funcionario, politico e academico, e sempre polemico e polemista. Unha coidada biobibliografia introductoria, ordenada cronoloxicamente, permite seguir paso a paso as vicisitudes do personaxe a traves dos correspondentes espacios vitais polos que transitou. O volume inclue, ademais, unha seleccion de fotos e documentos que complementan este esbozo de, Manuel Murguia no que aparece mais proximo, mais humano e, xa que logo, mais noso.

Filosófica e ideológicamente nada había en común entre los proyectos políticos de absolutistas y liberales.El proyecto absolutista se fundamentaba en una concepción teológica del cosmos. Arrancaba de Dios como creador del universo que había dotado a la sociedad de leyes propias a las que debía voluntariamente someterse el hombre; se prolongaba la acción divina en la redención protagonizada por Jesucristo y se concretaba en la constitución de la Iglesia como continuadora de la obra de redención.

A biografía de Manuel MurguíaCon esta biografía de Manuel Murguía, primeiro presidente da Real Academia Galega, o historiador Barreiro Fernández, que tamén presidiu esa institución, pon nas mans dos lectores unha obra magna, case mil paxinas para recoller e transmitir o tempo vital de quen foi unha das figuras esenciais do galeguismo. Manuel Murguia (1833-1923) foi o mais destacado representante do nacionalismo galego no seculo XIX. A sua obra como historiador e escritor esta dedicada enteiramente a idea de Galicia como nacion; e autor de titulos fundamentais coma Los precursores e Historia de Galicia, nos que se asentan as bases da cultura galega contemporanea. Coa sua obra, a historia de Galicia configurase como historia nacional. Vencellado a publicacion da obra de Rosalia de Castro, con quen estivo casado, foi o primeiro presidente da Real Academia Galega. O historiador Xose Ramon Barreiro Fernandez, un dos grandes especialistas na historia contemporanea de Galicia, traza nesta biografia un retrato fidedigno do personaxe e, con pulso narrativo e rigor documental, relata as circunstancias nas que a obra e as ideas politicas de Murguia viron a luz.

OS estudos sobre a Guerra da Independencia en Galicia están guiados por dúas liñas de investigación: a ideolóxica e a militar. Nesta perspectiva dominante sempre cobra especial protagonismo o mundo militar e os personaxes marcados polo conservadorismo da epoca. Fronte desta vision ideoloxizada, Xose Ramon Barreiro Fernandez descobrenos o protagonismo do pobo e doutras claves sociais organizados en alarmas e mandadas por caudillos populares que ensombrecen o papel do exercito. En definitiva, a intrahistoria como complemento e matizacions da macrohistoria dominante na nosa historiografia.OS estudos sobre a Guerra da Independencia en Galicia están guiados por dúas liñas de investigación: a ideolóxica e a militar. Nesta perspectiva dominante sempre cobra especial protagonismo o mundo militar e os personaxes marcados polo conservadorismo da epoca. Fronte desta vision ideoloxizada, Xose Ramon Barreiro Fernandez descobrenos o protagonismo do pobo e doutras claves sociais organizados en alarmas e mandadas por caudillos populares que ensombrecen o papel do exercito. En definitiva, a intrahistoria como complemento e matizacions da macrohistoria dominante na nosa historiografia.

Una de las grandes pintoras gallegas que pasó una parte importante de sus vida en la Argentina, con casi treinta años en America (tambien para ella Buenos Aires fue una segunda patria), es una obra plural de pintura, artes plasticas y ceramica aun no completamente conocida. En este libro se propone un recorrido por series y obras procedentes de su etapa americana, obras que amplian el conocimiento de su trabajo artistico, matizan no pocas valoraciones criticas e incorporan nuevas tematicas no tenidas en cuenta hasta el momento.