Libros de Narrativa en euskera, página 61 de 572

Euskal Herria umezurtzen aberria da. Gerra garaian edo ostean jaiotako euskal herritar askok ez zuten aita edo ama ezagutu: Francoren aldekoek gure herriko kanposatuetako hormen aurrean edota bide bazterretan milaka eta milaka herritar hil zituzten. Horrela hil zuten Julen Kaltzadaren aita, Derion. Baina, horrez gain, hainbat belaunaldi zurtz jaio ziren etxean norbait faltan izateaz gain aberririk gabe jaio zirelako. Askok bizitzan aurrera joan ahala deskubritu zuten zergatik senideak faltan zituzten, zergatik haien askazia ia guztiz desagertuta zegoen. Antropologia lana izan zitekeen autobiografia honetan Julenek, umore lehor batez, desagertutako ohiturez eta paisaiez hitz egiten digu eta kontzientziaren itzartze pertsonal eta kolektibo horren kronika bizia egiten digu: gerraosteko Urdaibaiko bere ibilerak; apaiztegietako giroa; Gogor apaiz-taldearen borrokak; Burgosko prozesuaren pasarte ezezagunak; Zamoran kartzelatutakoen askatasun-grina; herri honen berreuskalduntzearen lehen urratsak; Eginen sorrera zein itxiera Xabier Amurizak eta Martin Orbek dioten bezala: Liburu honetan, pertsona eta pertsonaia oso aparteko bat aurkituko duzue. Baita gure historia borrokalariko aro luze baten lekukotza zuzeneko bat ere.

Lagunen arteko istorioa da hau. Sei lagun dira protagonista. Unibertsitateko bizitza berriari ongi-etorria eman berri dio seiko lagun-talde bitxi honek. Adin berezi honek dituen bere ohiko gora-beherez gain, bizitzaren aro zirraragarri honi ezjakintasunez zein irrikaz helduko diote neska-mutil gazteek. Euren arteko harremanak aldatuz joango dira ekintza misteriotsu baten ondorioz. Gertakizun honek beste hainbat ekarriko ditu, zein baino zein harrigarriagoak. Ela, Danel, Jaitz, Garazi, Nikole eta Hodeiren bizitza betirako nola aldatzen den kontatzen digu nobelak.

Itzultzailea da nobela honetako narratzailea. Kode batetik beste batera hitzak pasatzen espezialista. Bizitzan ere halatsu, kode batetik bestera pasatu beharra du mundua ulertuko badu. Maite du bere lana, baina hor sortzen zaio arazoa. Haurtzaroan gertatu ziren pasarte lauso batzuk nahasten zaizkio buruan, Martarekin bikote harremanari ekin behar dion une berean, noiz eta amari, kode haiek erraz itzuliko zituen pertsona bakarrari, memoria husten eta hondatzen zaion garaian.Semea amari mintzo zaio, jakinagatik ere amak ezin diola erantzun:Zergatik haserretzen zen aita zurekin, zer zegoen zuen konpon ezinaren atzean?, eta ez nuke bide horretatik segitu nahi, baina nik ez nuen zuen kodea ondo ulertzen eta galduta nengoen. Ulertu egin behar nuen ikusten nuena, itzuli egin behar nuen nire ume-kodearen arabera.Ni eta nire doblea, ni eta Fidel ari gara narratzailearen ahotik: ahots bat bitan banatua modu aleatorioan, kontakizunari bizitasuna ematea beste helbururik gabe. Bada, talaia bakar bat aski ez eta bi hautatu nituen kontakizun honi ekiteko orduan: ahots baten ordez bi, nire buruaren defentsan.Bada, ordea, horrek baino gehiago kezkatzen nauen zerbait: [] nire bizitzan halako garrantzia duten pertsonek ezin didate didazue? erantzun. Aitak, hil zelako; Martak, ez duelako ezer ja...

Umetatiko lehen amodio bortitz, ero, galgarri, menderaezin baten historia daGailur Ekaiztsuak. Minbizi bihurtutako bizi-min baten historia. Heathcliff da nobelaren ardatza. Machiavellorekin eta Sadeko Markesarekin lotu izan dute pertsonaiahori. Obsesio baten kontakizuna dugu, beraz, eleberria.Catherine Earnshawk bazter uzten duenean bere anaiorde Heathcliffijitokume bat, aitak Londrestik ekarria eta etxean haziaEdgar Lintonekin ezkontzeko, Heathcliff urrundu egingo da, baina bi helburu hauek betetzera itzuliko da: Earnshawtarren etxea bereganatu, bere umetako maitearengandik hurbil egoteko, baina, batez ere, jabetzak ematendion botereaz bere indarra erakusteko.Amodio destainatu baten istorioa da, beraz,Gailur Ekaiztsuak, baina hori baino gehiago ere aurkituko dugu eleberri honetan: amodio gutxietsiak eragindako mendeku baten kontakizuna, pasio menderaezin batena, baretu ezineko min bizi batena.

Helduentzako ipuin edota poema grafiko bat osatu dute egileek. Metafora iradokitzaile eta indartsu baten bitartez, testuek eta marrazkiek helburutzat dute tigre batekin bizitzeak sorrarazten duen egonezina eta zirrara batetik, eta eragiten dituen hainbat galdera argitara ekartzea bestetik.

Dentro de la amplia tipología de empresas de servicios, en los últimos años se ha consolidado una eclosión de las denominadas empresas de gestión integral, también llamadas más gráficamente, multiservicios. Éstas se caracterizan por la versatilidad de su objeto social, al asumir la ejecución de tareas muy diversas para todo tipo de organizaciones empresariales, públicas y privadas. Su nicho de mercado se suele concentrar en el llamado outsourcing operativo, que afectaría a actividades menos importantes y de bajo valor agregado, referidos a tareas auxiliares de vigilancia, mantenimiento, conserjería y limpieza -situadas tradicionalmente en la periferia de los procesos de producción. Las empresas de servicios múltiples son un importante desafío para el Derecho del Trabajo, que no garantiza de manera eficaz una tutela de los derechos de los trabajadores sometidos a un subempleo. Estas empresas plantean diversos problemas, que son objeto de análisis en esta monografía: cesión ilegal versus contratas lícitas, sucesión de contratas, contratación temporal vinculada a la duración de la contrata, representación de los trabajadores y determinación de las reglas jurídico-convencionales.

Mendiak baizik ez ditu bizi, asteburua noiz ailegatuko beti, betizuak larrera bezala ateratzeko: hora zer diren mendi-joak. Inguruko gailurrak etxeko gelak bezain ezagunak eta korritua dituzte; Pirinioetara joan ohi dira ia aste birik behin; eta oporrak iristen diren aldiro plan handiago eta urrunagokoak egiten dituzte: Kilimanjarora igotzea, trekkinga Saharan, zeharkaldia Kaukason… Mendi giroko ipuinak idatzi ditu oraingoan Aingeru Epaltzak, baina atrezzoa besterik ez dira makilak eta kranpoiak, pioletak eta polainak, motxilak eta botak. Dekoratu horren atzean, giza harreman ñabar eta askotarikoak ageri dira: bikote-bizitza higatuak, familia maiz ozpinduak, beldur gauzatuak, poz geroratuak, ilusio zapuztuak, baita asetasun labur eta zorion-une ustekabekoak ere, egileak ohi duen begirada zorrotz-maltzurraz eta esku trebe-jostalariaz.

Kezka existentzialez jositako idazle gazte batek etsi du bere introspekzio filosofikoek sobera urrundu dutela bere lagun hurkoengandik, eta erabakitzen du bizitza berri bat hastea Kretan, hango natura idor eta jende xumearen artean. Kretarako ontzia hartzera doanean, agure bat hurbiltzen zaio eta eskatzen dio eraman dezala berarekin. Alexis Zorba da, munduko plazer guztiak gozatzeko desioz erretako mazedoniar kankailua.Topaketa horrekin hasten da literatura unibertsaleko abentura hunkigarri eta ikaskizun gogoangarriz beteenetako bat, bi figura arketipikori buruzko istorio zurrunbilotsu, salbai, gozatsu eta ahaztezina. Mundua bizi eta ulertzeko bi manera ageri zaizkigu elkarrekin talkan bi protagonisten arteko hizketa mamitsu eta eztabaida suharretan, eta, haien solasetan txirikordatuak, daitezkeengogoeta baliotsuenak gizakiaren bizitzan munta duten gai eternoei buruz: maitasuna, heriotza, aberria, askatasuna, JainkoaGizakiaren ezintasun eta nahikari eternalen hariaz jositako kontakizun gatibagarria, anil koloreko Kretako itsaso gozoaren abaroan antzeztua, betirautezko hitzez margotua, eta lehen aldiz euskarara ekarria irakurle euskaldunaren gozamenerako.

Hiru dira nobelako protagonistak: Martin, Gari eta Ines. Hiruki perfektu horren erpinean dago Ines, bataren eta bestearen sexu (eta maitasun) oldarrak zorabiaraziz. Whatsapp, twitter eta mugikorrek markatzen dute narrazioaren tempusa, bakoitzaren lekua hirukiaren baitan eta bizitzari begiraanorbereaespektatibak.Baina inork ez du bere eskuetan harreman gatazkatsu horrentzako irtenbiderik, ezpada bakeaasinatuz ordu arte gerra baino aizan ez den bizitzarekin. Izan ere, onenean ere, iragan petralak markatutako arrastoan zeuden hirurak saretuta. Eta iragana nota atsekabez idatzitako pentagrama da, musika frenetikoa, gogorra, pausarik gabea. Istripuan hildako gurasoek utzitako bakardade sakonetik, edo guraso bananduek zabaldutako zulo hondogabetik datorren melodia lazgarria eta minbera da.Psikoanalisian bezala, roman familiarra ari da baldintzatzen gure oraina, patroi zaharrek jarraitzen dute agintzen gure bizitzetan, eta soilik haiekin bakeak eginez konkistatuko dugu geure bizitzaren kontrola, amaren eta putaren arteko pultsioa leunduz, samurtasuna eta haragia adiskidetuz. Azken batean, geure buruarekin batera, bizitza ere maitatzen ikasiz.

Idazle izan nahi duen protagonistak Second Lifeko Literatura Ikastaro birtual batean eman du izena, eta, Goldsmith irakaslearen aholkuei jarraituz, bere gaztetako pasadizo bati buruz idazten du: nola etxera itzuli eta bere neska-laguna topatu zuen ohean beste bi gizonezkorekin. Hortik aurrera, literatura, umorea eta sentsualitatea nahasten dituen cocktail aparta, Agirreren zapore nahastezina daramana.

Patxi Huarte Zaldieroak eguneroko errealitate aldakorrari txinpartak ateratzen jarraitzen du, bere sormen beti bizi eta sentsibilitate erneari esker: kultura, politika, erlijioa, gizartea, hizkuntza... edozer izan liteke gogoeta harrigarri, dibertigarri edo hunkigarri baterako bide. Gainera, azkenaldian, bere asmamenari talde-lana erantsi dio, twitter-en ikusitako ekarpenik interesgarrienak marrazki bihurtzen baititu, euskaldunen auzolanaren adibide ederra ekarriz.