Eduardo Blanco-Amor

Xente ao lonxe é unha das grandes novelas corais da literatura galega. Un espectacular mosaico de voces e de historias na cidade mítica de Auria.Unha novela na que o autor recrea situacións que reflicten os grandes cambios sociais que anuncian a Galicia de finais do seculo XIX. A aparicion desta novela (1972), ambiciosa obra de madurez, coroaba a traxectoria dun dos mais grandes narradores do noso tempo. Froito dun excepcional alento anovador, Xente ao lonxe ensambla un amplo abano de tipos humanos e historias sabiamente entrecruzadas e relatadas con eficaz tecnica expresionista. Blanco Amor realizou nesta novela un ambicioso experimento literario no que se combinan 170 personaxes cunha concepcion cinematografica do relato, que vai acoutando progresivamente o seu campo de vision desde a panoramica social ao primeiro plano individual. Alegato en favor dos desherdados, Xente ao lonxe e unha novela total na que se reconstrue un universo e un tempo.

A fuxida do Bocas pola Auria máis marxinal na novela que cambiou a narrativa galega. A esmorga é a novela máis popular e lida de Eduardo Blanco Amor. Tivo que publicarse por vez primeira en Bos Aires ante a negativa da censura franquista a permitir que circulasen libremente as traxicómicas peripecias do Cibrán, o Bocas e o Milhomes nunha noite de bebedela polos arredores de Auria, a cidade literaria coa que Blanco Amor reelaborou desde a distancia o seu Ourense natal. A esmorga é unha novela na que alcanzan especial brillo as virtudes de Blanco Amor como escritor. A súa sorprendente potencia lingüística ponse neste relato ao servizo da narración duns feitos que desembocan en traxedia e que metaforizan un mundo sórdido e miserento do que non están exentos a imaxinación, a fantasía e o devezo dunha vida fermosa e mellor.

Sete contos sinceros e intensos coa infancia como protagonista. Os biosbardos é un conxunto de "contos para a xente", postos todos en boca de sete rapaces de diferentes idades que van contando experiencias persoais do intenso e ás veces dramático mundo infantil. Estes relatos pertencen, sen dúbida, ao núcleo das mellores páxinas que nos deixou este mestre da moderna narrativa galega. Son, quizais, as máis sinceras e menos académicas de cantas escribiu. Nelas brillan con luz propia as mellores virtudes do seu autor, sen interferencias de ningún tipo. El mesmo o recoñecía así.

Un príncipe xigante, unha raia histérica, un meigallo e moito máis nunha farsa adaptada por Sarabela Teatro. Nun reino estraño gobernado por unha raíña histérica hai un pazo a piques de derrubarse baixo as arroutadas de Micomicón, un príncipe de dimensións desproporcionadas e xigantescas por mor dunha maldición. Entre tanto personaxe estrafalario destaca Adhelala, unha princesa en cativerio que posúe a sabedoría e a iniciativa precisas para cambiar as cousas. Só ela coñece a orixe do mal do príncipe e posúe o meigallo para curalo. Pero hai obstáculos.

A escadeira de Jacob é o primeiro intento novelístico de Blanco Amor, quen comezou a súa redacción en 1927. Seis anos máis tarde publicáronse na revista Nós os seus tres primeiros capítulos, quedando o resto do material inedito ata esta edicion na Editorial Galaxia. A novela, abordada cunha linguaxe literaria de gran modernidade, narra as peripecias de Jacob, un rico xudeu aleman que traballa en Bos Aires como apoderado dunha firma mercantil. Un bo dia, mentres se mira nun espello, descobre no seu rostro un perfil lirico que impulsara un xiro radical na sua vida. Os profesores A. Tarrio e B. A. Roig realizan nesta edicion unha proposta de lectura e ordenacion textual da novela a partir dos manuscritos do autor conservados na Biblioteca Blanco Amor da Deputacion de Ourense.

La parranda -A esmorga en la versión original gallega, traducida al castellano por el propio Blanco-Amor- fue publicada en Buenos Aires en abril de 1959 por la editorial Citania. La novela, «comenzada por una visión seminconsciente de mi infancia», dice su autor, fue escrita de un tirón, en poco más de un mes. El escritor parecía liberarse así de viejos fantasmas. Blanco-Amor concentra en ella todo un mundo marginal de prostitutas, camorristas, machos elementales y machos con corazón de mujer, en una ciudad, Auria, que podía ser cualquiera de la lastimada geografía española de principios de siglo. La parranda es la novela de un crimen, de una muerte que se espera desde el principio y que el escritor retrasa, sabiamente, bajo el celaje ritual de la lluvia, monótona, constante, interminable. Pero es también la historia de la tensión secreta de un personaje, Milhomes, que partícipe de un itinerario violento de veinticuatro horas con dos compañeros de borrachera y juerga, se arrastra hacia un previsible y violento final presidido por la muerte.

Con esta novela publicada en Bos Aires en 1948, Blanco Amor fíxose un sitio no panorama literario español en castelán. Trátase dunha novela de aprendizaxe. Supón a primeira inmersión do autor no provincianismo da sociedade ourensa contemporanea.

Moito antes de que Blanco Amor se dera a coñecer como prosista en lingua galega era xa coñecido como poeta. Poemas galegos recolle nun só volume tres obras líricas: Romances galegos, Poema en catro t