Juan Ramón Madariaga

Física es un libro escrito en castellano, el primero y el único del autor hasta la fecha, que muestra a un público de lectores amplio, el trabajo de uno de los poetas más importantes que escriben en Euskadi. Física se presenta así en un tiempo en movimiento donde el pasado y el presente reconocen paisajes estáticos ligados al mundo de los sentimientos. La vida y el amor, diacronía poética por excelencia, en un viaje que recorre a la par la memoria. Física es la mirada que señala el devenir del hombre. El poeta presiente una dirección en mitad de la sociedad con los mensajes que le dicta la naturaleza. "La soledad como una metáfora compartida del fin del mundo duele si te ensucian los recuerdos", nos dice el poeta. Pero la poesía analiza las propiedades de la vida y se lanza en un estado de perpetuo movimiento a modificar su estado y descubrir con palabras, como pretende J.R. Madariaga, sus consecuencias y efectos.

Liburu honetan poetak leku asko bisitatu ditu argiaren bila, batzuetan, bere buruaren bila edo maite duenaren bila, besteetan. Hiru zatitan banatzen da liburua. Lehen zatia: “Ate zuriak eta zilarra”. Heriotzaz eta bizitzaz mintzo da poeta, argiaren mantsotasun edo lasaitasun pean egindako poema hauetan. Bigarren zatia: “Hemisferioak”. Argitasun fisikoa eta geografikoa da, Patagoniako eta Txile aldeko argiak liluratuta idatzitakoak. Eta hirugarren zatia: “Ezpainetako ispiluak”. Amodioaz mintzo da Madariaga. Zati honetan argia ez da zuzena, islak eta distirak dira nagusi. Hiruretan doinu bera antzematen da: itzaletik argira joan nahi duen izakiaren gogoa, eta horretan pasako hegaztia bezalakoa da. Izan ere, naturak ere garrantzi handia du liburuan. Poetaren begi ibiltariak naturaren beraren izateaz itsutu balira bezala.

Beharbada dena da probisionala, dena da erreskate bat osatzeko estrategia, abiadura askoren errorea, indar zentrifugoen jolasa. Duintasunez onartu behar dira marjinazioa eta periferia, perturbazioa eta gehiegikeria. Agian, derrotatik idatzi, konbultsiotik, balizko endekapenetik, defentsa pertsonala eginez, erresonantzia kaxa bat erdiesten duzun arte, bizitza honetan benetako ihesaldi-planik gabe zaudela onartzeko. Bizkitartean, mimetizatu egiten gara bufaloek zapaldu eta suntsi ez gaitzaten. Habia egin nahi nuen, baina naturak, urrikalmendurik gabe, okertzen ninduen. Zuhaitza mintzatu zitzaidan, haizeak estutu zuen landarezko egitura, euriak apaldu zuen sikatearen borroka. Geometriaren araudipean zirkulua ikusi nuen tanpez. Habitat egina zegoen.