Libros de Lingüística del euskera, página 5 de 14

Lan honen helburua euskararen jatorria ikertzen saiatzea zen. Lehenbiziko erronka, baina, nondik heldu gaiari zen, nondik hasi. Hondarrean, gaurko euskara izan zen abiapun- tua, zehazkiago, gaurko esaldiak. Horretarako, gramatika liburuak arakatuz, berezi

Auteur: Asier Larrinaga Larrazabal ISBN: 978-84-8438-761-9 EAN: 9788484387619 Argitaletxea: UDAKO EUSKAL UNIBERTSITATEA Collection: U.E.U. Langue: Basque Edizio urtea:

Aurrerantzean egiteko geratzen den bidea luzea eta malkartsua bada ere, lan honetan oinarrizko esaldien intonazioaren azterketa burutu da. Horretarako Euskal Herriko zazpi probintzietako informanteen datuak jaso dira. Datuok aztertzerakoan egitura prosodikoaren hierarkia (Nespor eta Vogel, 1986) eta eredu-metriko autosegmentala (Pierrehumbert, Beckman eta Ladd, 2000) kontuan izan dira. Halaber, jasotako datuon egituraketa geolinguistikoa esaldi motaren arabera ere zehaztu da, eta sinposi mapak egin dira similitate distribuzioen berri emateko. Bukatzeko, eskuartean duzuen lan honetan, datuen analisi multidimensionalaren bidez sailkapen hierarkikoa egin da.

Euskararen aztarnak Sardinian? argitaratu zuen liburu honen egileak 2017an, eta haren jarraipena eta osagarria da neurri batean esku arteko hau. Esan beharra dago Italiako iparraldeak Sardiniak baino lehenago piztu zuela zenbait ikerle euskaldunen arreta. Federiko Krutwigeuskaltzainak Aosta eta Piemonte aldeko toponimian aurkitu zituen izenkideak nabarmenduzituen Garaldea liburuan (1978), eta geroxeago hari berari tiratu zion Bernardo Estornes LasakAuñamendi Entziklopedian.Baina harrezkero ez euskaldunek ez atzerritarrek, inork ez dio gaiari orain arte heldu. Obrahonetan Elexpuruk, Sardiniako ikerketak eskaini dion esperientziaz baliatuta, Korsikan,Frantziako eta Suitzako Alpeetan eta Italiako penintsula osoan jarri ditu begiak. Harrigarriakdira toponimian aurkitu daitezkeen kidetasunak, hirurehun bat leku-izen berdin eta mila etalaurehun antzeko, Italia ipar-mendebaldean ematen delarik dentsitaterik handiena, Piemonte,Aosta, Lonbardia eta Ligurian, antzinatean liguriarrenak izandako lurraldeetan. Baina kidetasunak ez dira toponimiara mugatzen. Mitologian, adibidez, gure Basajauna eta laminak aurkituko ditugu Alpeetan. Eta hau guztia argazkiz eta mapaz ondo hornituta.

Jakin-minak zehazten du ikertzaileen lanaren norabidea. Dena delako gaiari buruz arazo bat aurkitzen da, galderak sorrarazten ditu eta erantzuna ematen zaie. Halaxe gorpuzten da zientzia, eta zientzien artean, hizkuntzalaritza. Zer da hizkuntza? Haur basatiek hizketan ikas dezateke? Gu al gara hitz egiteko gai diren animalia bakarrak? Txinpantzeek hizketan ikas dezakete? Xibarta baleek beti kantu bera kantatzen al dute? Arrazoia ote zuen Nelson Mandelak zioenean [inori] bere hizkuntzan hitz egiten badiozu, hori bere bihotzera joaten dela? Zergatik hiltzen dituzte Kanadan Lehen Nazioetako neskato eta emakumeak? Genozidioak ba al du zerikusirik hizkuntza eta kulturarekin? Ama hizkuntza galtzen al dute atzerrian adoptatutako haurrek? Gure barruko ahotsa hizketaldi bihur daiteke soinurik ahoskatu gabe? Hauexek dira irakurleak liburu honetan aurkituko dituen galderetako batzuk eta ikerkuntzak eman dizkien erantzunak. Ziur aski ez dira behin betiko erantzunak izango, baina irakurlearen jakin-mina hauspotuko dute beharbada.

Uskararen eleak - Las palabras del uskara es un libro del autor Aznarez Alkat, Josune editado por PAMIELA EDITORIAL. Uskararen eleak - Las palabras del uskara tiene un código de ISBN 978-84-9172-176-5, de la coleccion (EUS).SAIO ETA TESTIGANTZA y consta de 176 Paginas.

Reúne las reflexiones que la Euskaltzaindia/Real Academia de la Lengua Vasca realizó con la aportación de una serie de especialistas de diferente procedencia en Arantzazu, donde se llevó a cabo, en 1968, el intento mas amplio y exitoso de aunar los elementos del proceso de normativizacion que de forma popular se conoce hoy como "euskara batua" o lengua vasca unificada. Textos en vasco, español, frances e ingles.

Este volumen recoge una selección de artículos, representativos de la amplia labor investigadora desarrollada por el profesor Irigoien principalmente en torno a la lengua vasca. La gramática histórica y la onomastica fueron objeto preferido de su atencion. En linguistica, temas como los elementos deicticos, la declinacion y el verbo, y en onomastica, tanto la antroponimia como la toponimia del Pais Vasco y su entorno, son tratados en profundidad por el investigador.

Cas et fonction sujet en basque. Focalization in Basque. Sujeto, ergatividad y (no-) configuracionalidad. Diathèse et (non-) configurationnalité. Représentation syntaxique duale. Formes allocutives e

La lengua vasca y su entorno románico, principalmente castellano, han convivido durante veinte siglos sin haber llegado a la fusión o el desplazamiento. De hecho, tanto la lengua vasca como la castellana constituyen hoy sistemas autonomos bien diferenciados, que han conocido una andadura conjunta de siglos, durante la cual sin duda se han influido mutuamente. En este volumen se reunen, revisados y actualizados, diecisiete trabajos que recogen buena parte de la labor que la autora ha dedicado al estudio de las relaciones entre vasco y romanico a lo largo de veinte años. La obra se ordena en tres apartados: en el primero se recogen trabajos que tienen caracter general y programatico: en el segundo se agrupan estudios especifricos que ofrecen una perspectiva historica secuenciada, a traves de los cuales podemos asomarnos a hechos concretos de la vida comun vasco-romanica: en el tercero se recopilan articulos que atañen a cuestiones lelxicas y lexicograficas. La obra constituye, asi, un acercamiento al mundo vasco-romanico, dentro del panteamiento general del contacto de lenguas, que puede servir tanto al especialista como al lector interesado por la andadura historica de vascuence y romance.

Lertxundik esapide, erranairu eta hitz bitxien bilduma honetan barrena galtzeko gonbitea luzatu digu Letrak kalekantoitik liburuan. Hizkuntzaren korpusa du aztergai: ahozko tradizioa, idatzizkoa, Euskal Herrikoa eta Europa osokoa aurkiz eta ifrentzuz jarri eta azpil berriak, lotura ezkutuak eta azalpen sujerentziaz beteak ematen saiatu da. Gai zaharrak, betiko eta betirako gaiak, era moderno eta gustagarri batean ekarriak. Hautaketa lana izan da, ezinbestez, Lertxundirena; batzuetan, hitz bitxi baten gorabehera kontatzen digun bezala, hurrengoan, kantu baten alderdi ezkutua bistaratzen digu, eta bestean, gaur egun ere erabilgarria izan daiteken esamoldea jartzen digu begien aurrean. Baina beti aurkituko dugu hausnarketa interesgarriren bat, beti zerbait berri, baita mila aldiz ukitu diren gaietan ere.

Euskal Herrian nahiko ezaguna da Wilhelm von Humboldt, preseski asko eta begirune handiz idatzi duelako euskal nazioaz eta euskal hizkuntzaz; ohikoa da, horrenbestez, euskaldunen adiskide bezala ezaugarritzea. Ospe handiko humanista horren obra, betiere, ugaria, askotarikoa eta balio unibertsalekoa da; alde horretatik, garrantzitsua bezain esanguratsua da nazioak eta hizkuntzak, berez, aparteko lekua hartzen dutela haren pentsamendu orokorrean. Kontzeptu horiek, bestela esanda, oso presente daude haren ibilbide intelektual osoan, zuzenean eta zeharka, halako moldez non gero eta garbiago ikusten duen horiek elkarrekin ulertu behar direla: nazioa, izatez, hizkuntz komunitatea da. Gaurko euskaldunok ere, beraz, asko ikas dezakegu Humboldtekin: oinarrizko printzipio bat ekartzen digu gogora hizkuntzak barrutik lotzen ditu gizakiak eta gure arazoaren muina zehazten laguntzen digu euskal arazoa funtsean nazionala da.

Juan Valter Tauliren ideietatik abiatuta, liburu honetan euskararen egungo egoera aztertzen da, baina ohikoa ez den ikuspegitik. Hizkuntzalari estoniarraren ustez, hizkuntzaren efizientziaren garrantzia ez da aski nabarmendu. Eta ez da egia hizkuntza guztiek konpetentzia komunikatibo berdina lortu dutenik beren alderdi guztietan: sintaxian, morfologian, hiztegigintzan, fonologian eta abar. Alegia, hizkuntzek muga nabariak dituzte, nahiz eta muga horiek gainditzen ahal diren, zeren hiztunek, berez, hizkuntza erraz eta eraginkorra garatzeko joera naturala baitute. Bestalde, Tauliren iritziz ere, instituzioen interbentzioa komenigarria izaten ahal da corpusari dagokionez, baldin eta zenbait alderditan hizkuntzak mugak dituela kontsideratzen bada. Helburua ez litzateke zuzentasuna, baizik eta erraztasuna eta gaitasun komunikatiboa. Liburu honetara lau idazle bilarazi ditugu: Xabier Amuriza, Iñigo Lamarca eta beste bi hizkuntzalari, Haitao Liu eta Jesus Rubio. Guztiek ideia pertsonalak badituzte ere, antzeko proposamenak aldarrikatzen dituzte: adibidez, aditzak sinplifikatzeko eta sintaxi eraginkorragoa garatzeko premia, bi baldintza horiek derrigorrezkoak baitira hizkuntza konpetente bat lortu ahal izateko.