Libros de Literatura en euskera, página 3 de 530

Enekoitz Ramirez, Lanbas, etakide ohia, preso ohia, arte salerosle ohia eta lapurra orain, taldetxo batekin euskal jatetxerik onenetan lapurretan ari da. Baina negozioa zeharo okertuko da norbaitek euskal sukaldaritzaren etorkizuna den Kepa Pedrotegi sukaldaria hiltzen duenean. Gau horretan Pedrotegiren jatetxean afaldu zuen Enekoitzi egotziko diote hilketa eta, salaketa horretaz libratzeko bidean, abokatu, sukaldaritzakritiko, polizia eta bestelako jendilajearekin nahastuko da. Baina, haren zoritxarrerako, oraingoan zintzoen aldean.

Minimalia ipuin, kontakizun eta istorio laburrez osatutako liburu bat da. Narraziootan, bizitza kontatzeaz gainera, kontatzen da literaturaren abentura ere. Bizitza eta idazkuntza txanpon beraren aurkia eta ifrentzua baitira, Minimalian txanponaren alde biak ageri dira bat eginda, noiz harmonia onean, noiz armonia liskartsuan, baina inoiz ez bakoitza bere aldetik bizi diren testu gisa, besteekin batera baizik, elkar osatuz eta elkarri lagunduz, liburua testuen elkarren arteko ehunduraren baten emaitza baita, hainbat narrazioz osatutako narrazio bakarra, eta ez hainbat testuren pilaketa soila.

La asociación Euskarabila de Basauri comenzó a organizar el concurso de relatos eróticos en 1996. Desde entonces, han sido cientos los cuentos que han pasado por las manos de la asociación y del jurado. Algunos estan ya a vuestra disposicion en las colecciones Bero hezeak y Basa gurina, publicadas con anterioridad. Esta vez, presentamos la recopilacion Esku hori!, una coleccion de cuentos escritos por varias manos, con la esperanza de que circule de mano en mano. Porque los humanos tenemos derecho a buscar placer y porque tendemos a buscar en la literatura lo que la vida a menudo nos niega, dejamos este libro en tus manos para leerlo, si se quiere, con una sola mano.

Europan barrena egindako ibilaldi baten tankeran egituratutako ipuin-bilduma honek, hamaika istoriotan zehar beste hainbat hiri ezagutaraziko dizkigu. Hendaia, Marseilla, Geneva, Venezia, Trieste, Ljubljana, Zagreb, Pula, Genoa eta Niza dira kontakizun hauetako agertokiak, eta hiri horietako tren geltokiek badute ipuinotan toki esanguratsua. Izan ere, hiri batetik edo ipuin batetik besterako bidaia egitea proposatzen zaigun liburu honetan, geltokiak beti dira istorio baten abiapuntu edo helmuga.Egileak lortu du hiri bakoitzaren funtsa jasotzea eta istorio bakoitzari dagokion kolorea eranstea, guztietan gaiak ezberdinak izan arren: askatasuna, alde bakarreko maitasuna, errutina, tokiz kanpo sentitzen denaren sentimendua...

Fikzio hutsa izan arren, Zinegotziak neurria hartu nahi dio errealitateari, ahalik eta gehien gerturatuz aktualitate deitzen dugun horretara. Lursail antzua jo izan da aktualitatea literaturarako, eta baliteke horregatik hain gutxi jorratu izana gurean. Zinegotziak ausardiaz apurtzen du tabu hori, orain eta hemen bizitzen ari garen garai berri eta nahasietan beldurrik gabe barneratuz. Egun bakarrean gertatzen da kontakizuna, drama klasikoetan bezala, hiru ataletan banatua. 2013ko ekainaren 6an kokatu du eleberria idazleak, eta egun berean aurkeztu da publikoki. Eskumako zinegotzia berandu esnatu zen Euskal Herriaren independentzia bere eskutik etorri zen egunean. Fermin Etxegoienen Zinegotzia eleberria arestiko esaldiarekin abiatzen da. Eutsiko al dio hordagoari idazleak?

Gure garaiko heroia, Mikhail Jurievitx Lermontov: Gure garaiko heroia 1838tik 1840ra bitartean idatzitako menturazko nobela psikologikoa da. Bost narrazio biltzen ditu (Bela, Maxim Maximitx, Taman, Meri printzesatxoa eta Fatalista) eta bertan Petxorin ofizial errusiarrari Kaukasoan gertatutakoen berri ematen digu Lermontovek. Errusiako prosaren obra klasikotzat jotzen da eta eragin handia izan zuen garaiko gizartean eta geroko literaturan. Liburua, neurri batean autobiografikoa dela esan daiteke, nahiz eta hitzaurrean egileak berak hori ukatzen duen. Lermontoven garaiko heroia, azken batean, garaiko eta garaiaren biktima besterik ez da. Izenburuak berak adierazten du gizarteari egiten dion kritika zorrotza, zeren heroi gisa aurkezten diguna moralik gabeko gizona baita, "gaizkile tragiko eta erromantikoa". Lermontov erromantikoa zen, baina errealismoaren bila zebilen, eta "errealismo erromantikoa" izan zen bilatze horren emaitza.

Inurriz inbaditutako hiztegia da hau.Den-dena jan zuten eta, gero, hementxe finkatu ziren.Dagoeneko, ez du balio hitzak kontsultatzeko edo aplikatzeko.Ezta hostoak eta loreak orrialde hauetanlehortzeko ere.Ezta amodiozko gutunak ezkutatzeko ere.Are gutxiago B dirua gordetzeko.Euli gogaikarri bat edo beste uxatzeko balio dezake,edalontzi-azpikotzat hartzeko,premiazko abaniko gisa erabiltzeko,edo mahaiaren hanka berdintzeko.Ez da, hala ere, gainbehera egindako hiztegi bat,ez baitu sekula goia ezagutu.Ez da Wittgensteinen Tractatus frustratu bat,ezta autolaguntzarako gidaliburu bat ere.Agian, pantailarik gabeko powerpoint baten antza du,testuaren hasiera eta amaiera begi golpe batez ikus daitekeelako.Beharbada, badu Cheshire katuaren antzik ere, desagertu eta gero, irribarretxoa utz dezakeelako.

Lobo Antunesen literatura esplikatzeko esan izan da Célinerekin bukatua zen literatura motatik abiatu zela baina psikoanalisiaren ekarria erantsirik. Lobo Antunesen eleberrien artetik, Gauzen ordena

Txomin Peillen realizó el servicio militar en Argelia, en la época en la que sus habitantes luchaban sin piedad en contra de la metrópolis francesa. Esa lucha es el núcleo y eje de este libro, el violento intento de Aldjezairia para liberarse de las garras del colonialismo. El libro esta formado por ocho historias, todas ellas sorprendentes respecto al tema y al punto de vista. Ademas, el libro recoge varios articulos sobre la participacion que tuvieron nuestros antepasados vascos en esa guerra. A medio siglo de que se escribieran los cuentos y a los treinta años de que se publicasen por primera vez, presentamos esta edicion donde Txomin Peillen y Joseba Sarrionandia cuentan lo que, ademas de ser parte de la historia de Argelia, tambien es parte de la historia de nuestro pueblo.

Egia esan, Peru Magdalena Arriaga: Egia esan, aho biko labana liburu honetan: hizketarako erabiltzen den makulua batetik, ederraren bilaketan egia oztopo ez baizik bidelagun agertzeko nahia bestetik. Aita desagertu zenetik hankamotz dabil Kimu semea. Barruko puzzlea berregin eta aitaren zuztarretaraino heldu guran, aitak aspaldi eginiko bidaia berregiten du, hark bidaian zehar idatzitako koaderno beltza lagun. Aita zoroa, aita artista, aita ganorabakoa, aita bizizalea. Haren lorratzari segika, ezinbestean, norbere barruraino doan bidaia batean murgilduko da Kimu. Narrazioari harilkatutako era askotako testuak erabili ditu egileak kantak, poemak, jendearen lekukotasunak, hegaldi baten antza hartzen dutenak: itxuraz xede jakinik ez baina beti gora, libre, gure begien menera eta aldi berean gure eskuetatik urrun

Ispilu hautsia, Mercè Rodoredaren eleberri luzeena eta konplexuena, familia bateko hiru belaunaldiren historia da, Valldaura-Farriols familiaren sorrera, goraldi eta gainbeherarena, hain zuzen, eta toki eta denbora jakin batean gertatzen da: Bartzelonan, XIX. mendearen bukaeratik Gerra Zibilaren ondorengo urteak arte. Toki nabarmena dute bertan Rodoredak bere obran zehar hamaika aldiz tratatu dituen gaiak eta kezkak: haurtzaroko paradisu galdua, familia barruko giro itogarria, nahi gabeko amatasuna, maitasunaren eta batez ere ezkon bizitzaren ezina, loreen unibertsoa, gerraren hondamena, gizakiaren bakardadea…; bai eta, modu lausoagoan bada ere, idazlearen beraren interes intelektualak ere: literatura, pintura, musika… Aldi berean, Ispilu hautsiak, denboraren halabeharrezko joanak, arian-arian, pertsonengan eta gauzetan eragiten duen hondamendia du gogoetagai: denborak dena suntsitzen du eta oroimena −sobera mitifikatua askotan− da haren kontra dugun antidoto bakarra.

Arrainez gainezka dagoen akuarioari begira ezagutu zintudan. Eskutik heldu nizun eskumuturra hautsita. Marmokak odolusten direnean agertuko nintzela uste zenuen zuk, ordea. Zer da aurreratzea amore ematea baino. Zer da maitasuna musuan lehertzen den txikle bonba baino. Ekarri arropa alda diezaiogun, arrainak banan-banan nola hiltzen diren ikusten hasi baino lehen. Bizilagunen autoak leihotik zelatatu baino lehen.

En las vidas de los tres protagonistas del libro aparecerán chicas, música, drogas, política y otros muchos asuntos. El autor nos retrata con encanto la complicada época de la adolescencia por la mano de los protagonistas y sus allegados.

Zigor ez da ohiko euskalduna, inondik inora. Bere belaunaldikoak parrandan eta lagunartean dabiltzan bitartean, berak bere mundu txiki, pribatu eta ezkutua du, bere logelaren lau hormen artean. Pantailek, teklatuek eta prozesagailuek osatzen dute bere koadrila, bere unibertso itxia, eguzkiaren argiak ere gutxitan ikusten duena. Halako batean, ordea, bere kontrolpeko mikro-habitat horretatik irtengo du, eta ez edonora joateko: Thailandiaraino! Izan ere, zer hobe mutil bat mugiarazteko irribarre xarmagarri bat baino? Txatetik harago, ordea, dena da korapilatsuagoa Tawi ederraren esku eztitik.Dasha ere ez da ohiko errusiar neskatila, kanpotik eman dezakeen arren. Ezta Pam ohiko gida turistikoa. Ezta Ming Chun ohiko narkotrafikoaren buruzagia... Baina zer da ohikoa, azken batean, norberaren mozorroa altxatzen dugunean?

Azken hamar urteotan Pako Aristik idatzi dituen artikuluak biltzen ditu liburu honek. Ez denak, noski: bilduma bat egin behar izan dugu, bizienak, zorrotzenak, samurrenak, hilezkorrenak aukeratuz. 1997ko abuztuan argitaratu zituen lehenengoak, Euskaldunon Egunkaria kuttun hartan, eta 2007ko abuztuan azkenekoak, Berrian. Ez du urtero idatzi, baina bai gehientsuenetan, eta idilio berezi bat izan du Aristik abuztuarekin eta bere testuen zain zeuden irakurleekin. Aurten idatzi behar al duzu? galdetzen omen zioten askok eta askok. Gutunak ere asko argitaratu dira, bere artikuluak miretsiz. Oso gutxitan ematen den sinbiosia lortu du Aristik bere irakurleekin, eta horretan bere jarrerak zerikusi handia du: gaiak globalki lantzen ditu, kritikatzeaz aparte arazoak konpontzeko klabeak emanez. Zintzo hitz egiten du, bihotzetik, eta maisua da errealitatearen diagnostiko zorrotza egiten, gure (eta bere) ahuleziak maitasunaz estaltzen. Besteei laguntzeko ideia beti presente dago Aristiren idazkietan, eta hori irakurleak sumatu egiten. Darabiltzan gaien ugaritasuna ere harrigarria da. Eta bere estiloa guztiz liluragarria: magikoa eta zehatza, kritikoa eta ameslaria, bizia baina landua, literatura eta kazetaritza uztartzen jakin dituen maisu bati dagokion bezala.