Libros de Narrativa en euskera, página 15 de 572

Lobo Antunesen literatura esplikatzeko esan izan da Célinerekin bukatua zen literatura motatik abiatu zela baina psikoanalisiaren ekarria erantsirik. Lobo Antunesen eleberrien artetik, Gauzen ordena

Rasputin eta San Petersburgoko gauak, Josemari Iturralde Uria: Gregori Efi movitx Rasputinek neurri berean eragin zuen San Petersburgo hirian mirespena nahiz gorrotoa. Besteak beste, sendatzaile ospea zuen; horregatik deitu zioten tsarren palaziora, Alexis printzearen odoljarioa sendatzeko. Konturatzerako, Alexandra tsarina Rasputinen esanetara jarria zegoen. Baina enperadoreak ez ezik, hiriko aristokrazia osoa erori zen haren eraginpean; emakumeak batik bat, ez ohiko intuizioari eta sexu-trebetasunei esker. Kondairak dio hiriko goi mailako dama ospetsuenek bisitatzen zutela haren logela. Gaztetan hordialdiak eta orgiak nagusi ziren sekta sekretu baten partaide izan zen, eta geroztik arau bihurtu omen zuen beretzat nahiz besteentzat bekaturik handienak egin eta eginaraztea, Jainkoaren barkamena jasotzeko.Rasputin Errusiako Romanov dinastiaren azken urteetan ospe handiko pertsonaia eztabaidatsua izan zen. Joxemari Iturraldek, hain justu, Errusiako azken tsarraren egunak berregiten ditu eleberri honetan.

Erbesteko kantak / Cantos del destierro azpititulua eman dio Patxi Ezkiagak bere azken poesi liburuari. Bere gaixoaldi luzean idatzitako poemak bildu ditu bertan, eta, Isaias profeta gidaritzat hartuz olerki bakoitzak haren testu txikia darama gainean, goiburu eta ziotzat, garai hartako bere bizikizunak agertzen dizkigu 49 olerkitan. Bere aurkezpenean dioenez, Harriduraz eginak gaude, hori da lerro hauen hondoan hausnartu daitekeen fedea, eta fede horren eskutik atsegingo genukeela beriraunderako bidea egitea.Euskaraz idatzi ohi ditu Patxik bere poemak; berea du liburu honen gaztelaniazko itzulpena ere. Bi testuak parean doaz ezker-ekubiko orrialdeetan.

1936ko Gerran ibili eta gero, II. Mundu Gerraren amaieran Frantzian desagertutako Jose Bermejo aitona miliziano anarkistaren arrastoaren bila hasten da haren biloba Bakartxo. Inoiz ezagutu gabeko aitona hari idatziko balio bezala, bilaketaren gorabeherak, ezusteko aurkikuntzak eta horiek sorturiko zalantzakkontatzen dizkigu eleberriak; horiekin batera, familiaren historia berreraikiko du narratzaileak, baita hainbat gogoeta harilkatu ere: sekretuaz, isiltzeaz, bizitza berri bat hasteaz, zaharra ahazteazKazetaritzan ibilbide luzea duen arren, hauxe du Garbiñe Ubedak lehen saialdia fikzioaren munduan, eta azpimarratzekoa da testuaren kalitatea, estilo landu eta dotorea, baita pertsonaien taxuera ñabarduraz betea ere. Ondarroako Udalak eta Elkar argitaletxeak antolatutako Augustin Zubikarai beka-sariaren irabazlea izan zen nobela-proiektu hau.

Abiadura handiko trena haren lurretatik pasatzen dela-eta baserria galdu duen Simon zaharraren eta, Balkanetako gerra atzean utzita, Euskal Herrira heldu den Selma erizain bosniarraren arteko harremana da liburu honen ardatza.Maite Gurrutxagaren pintzelek bi protagonisten hasierako aditu ezinen eta hartu-eman gatazkatsuen testigu izango dira. Baina, zuhaitzetako sustraiek hirietako espaloiak zartatzen dituzten gisan, bien iraganek oraina pitzatuko dute, laguntasun istorio hunkigarri bati hasiera emanez.Eskuartean duzuna desterratutako hegaztiei buruzko liburua da, hegan egin ahal izateko sustraietara bueltatu behar dutenen istorioa.

Somerset Maughamen ustez, Hiru arau daude idazteko, zoritxarrez, inor ez da ados jartzen zeintzuk diren esateko orduan. Honek, ordea, ez du esan nahi aro, lurralde eta estilo ezberdinetako idazleak horiek zehazten saiatu ez direnik. Aholkuen zerrendan, maiz, ideia berbera errepikatu dute: moztu, zorroztu, zuzendu, findu, landu. Hitz laburrak balio badu ez erabili luzea, George Orwell. Amaieratik ahalik eta gertuen hasi, Kurt Vonnegut. Izan ere, Frank Yerbi idazleak dioen moduan, eleberri on bat aiztoarekin egiten da, ez arkatzarekin.Liburu hau aholkurik aipagarrienak biltzen saiatu da; zentzuzkoak, sinestezinak, barregarriak... idazteaz bezainbeste idazleari buruz hitz egiten digutenak. Horregatik, idaztearen harra barruan ez daukan irakurleak ere gozatua hartuko du idazteari, lanari edo bizitzari buruzko tratatu sorta honekin.

Behin aldirik ez alderik den lurraldean beteki loraturik izango garenean, ez zaizkigu haatik erabat oroimenetik ezabatuko, hor xoko batean ukanen ditugu alde eta aldi mugatuotan iragan genituen pipil eta ninika aldiak laino artean lez.

Liburu honetan oroimenen eraikuntzari ekiten dio Canettik, gaztaro baten kontakizuna egiten digu. Idazlearen zahartzaroko literatura ekimen nagusiaren lehen atala da, eta bertan hamasei urte bete zituen artekoak hartzen ditu hizpide. 65 urte zituenean ekin zion idazketari. XX. mendeko autobiografia interesgarrienetako bat dela esan izan da, haurtzaro eta nerabezaro europar baten lekukotza. Gottfried Keller saria jaso zuen lanak.Bost atal ditu liburuak, hiri eta egoitza nagusiak ardatz hartuta. Gurasoak eta familiako beste hainbat kide hartzen ditu hasieran Canettik hizpide pasadizoetan oinarritutako eta xehetasunez betetako testu batean (xehetasunei euren duintasuna itzultzea, hori izan zen agian bere lorpen nagusia). Gainera, lehen irakurketak, ikaskideak, maisuak eta lehen literatur erreferentziak azaltzen dizkigu Canettik.

Non dago aspaldi haragiztatu nahi (uste) izan genuen aitaren etxearen defendatzaile hura? Zertan dabil gaur? Etxearen jabea da edo errenta eramangaitza ordaintzen du? Kaleratu zuten hipoteka sinatu ezinda? Arima galdu zuen bere etsaiaren besoak moztu ondoren?Non daude etxe haren erasotzaileak? Bertan erasoka diraute edo lausotu dira? Etsai haiek etxeko mamuak ziren, benetako jabeak? Hipoteka sinatzera bortxatu zuten defendatzailea, geroago bere ametsetatik kanporatzeko?Etxea suntsitu edo bakarrik hura erostea zuten benetako nahia?Poema hauetan balizko erantzun banaka batzuk aurkituko ditugu, hurrenez hurren galdera gehiago baizik eragiten ez dituzten ikuspegiak.

Christopher Baldry-k azken hamabost urteetako oroitzapen oro galdu du, Lehen Mundu Gerran borrokan ari zela zaurituta. Etxera bidaliko dute, eri (ero?), baina, hara iristean, zeharo arrotza egingo zaio bere etxe maite berritua, bai eta Kitty emaztea bera ere. Familia-gizon heldu adeitsu hura 21 urteko gazte alai buruarin bihurtu da. Eta okerrena ez da hori: tematua dago duela hamabost urte maite izan zuen neska hura maite duela oraindik, hots, Margaret Allington, langile-herri batean bizi den andre txiro bat.Zalaparta. Eskandalua. Mundua hankaz gora. (Etxe barrutik aterako ez den) tragedia bat.

Esta novela comienza un día de Santa Catalina, en 1190, a los pocos años de que el rey de Castilla Alfonso VIII le quitara, con la ayuda de la Familia Haro, el territorio de Bizkaia a Sancho VI, rey de Navarra. Desde entonces, el Duranguesado -frontera de dos reinos- se ha convertido en terreno de juego de confabulacion politica. El teniente, Petro Latrone, trama junto a Didaco Lupi Haro alguna artimaña para agrandar el poder de Castilla. Sin embargo, el rey de Navarra vigila de cerca el juego sucio de los caciques de esa region fronteriza, con el firme objetivo de proteger el pueblo de cualquier ataque que pueda venir tanto del interior como del exterior.En esta novela coral de Mila Salterain, Ricardo Corazon de Leon, Sancho VII, Berenguela y otros personajes historicos se mezclan con Peru el ciego, Anglesa la sacristana y Prudentzio el bastardo. Entre todos nos muestran la viva imagen de una epoca tormentosa, de una encrucijada decisiva en nuestra historia. La imagen de cuando cayo la noche en el Reino.

Eta hemen ez da ezer gertatu. Nafarroako Kutxaren galeraren aurrean, beste aldera begiratu dute Nafarroako elite politiko eta ekonomikoek. Euren erabakien ardura isiltasunezko belo batekin estali nahi dute, baina liburu honek belo hori altxatzea du helburu. Nafarroako fi nantza erakunde nagusiaren hondoratzearen nondik norakoak azaldu eta arduradunak erretratatzen ditu

OCTUBRE DE 1965. La comparsa de gigantes de Pamplona, imagen típica de las fiestas de San Fermín, es invitada a desfilar en la Quinta Avenida de Nueva York. Pero no todos podrán salir: debido a la discriminacion racial, las autoridades norteamericanas prohibiran la participacion de los dos gigantes negros.A partir de este hecho historico, Muguruza, Cano y Alderete construiran el relato de Manex Unanue, uno de los mozos que debia portar a uno de los gigantes negros que, decepcionado con la decision del resto de compañeros de acatar la orden, decide no volver a casa. La narracion cuenta desde la mirada de este joven, los acontecimientos que marcaron la convulsa sociedad de mediados de los sesenta: los disturbios raciales derivados de la muerte de Malcolm X, las excentricidades de los personajes de The Factory, las alianzas entre los servicios secretos cubanos y los Black Panthers estadounidenses, la psicodelia proto-hippie que inundo los festivales musicales de la epoca, los juegos de intereses de los espias de ambos bandos durante la Guerra FriaDespues de pasar unos años en Cuba donde recibira entrenamiento diverso y conocer al Che antes de su viaje a Bolivia, Manex debera llevar a cabo una mision especial: sacar de los Estados Unidos a un Black Panther que corre el peligro de ser asesinado y llevarlo a la Habana. Para realizarla, no podra hacer un viaje directo, pues la CIA sospecha que Cuba esta implicada en este tipo de acciones incluso en su propio suelo, sino que el recorrido ha de engañar a los agentes de la Compañia que estan instalados en todas las partes del mundo.Una intrigante historia que compagina la ficcion con la realidad; habla de amor, de revolucion y de espionaje. Siempre acompañada por una banda sonora como telon de fondo que se manifiesta de manera grafica y que nos transporta a la epoca.

Bidaiatzea gogoko duen mutil gazte arrunta da Aratz, bere amets, ideia, eta zalantzekin. Arrats batean, Parisko ostatu batean, neska berezi batekin gurutzatuko du begirada, eta, hortik aitzinera, bizitza betirako aldatuko dion lasterketa ero batean murgilduko da, ostatuko neskaren eta harekin zegoen bertze lagunaren gibeletik.Aratzek bere izen berbereko neskaren eta Aitziber lagunaren sekretua deskubrituko du: bi neska gazte, genetika esperimentu berezien ondorioz gizaki arrunten gaindiko ahalmenekin. Baina ez da haiekin interesa duen bakarra. Espartza espioi gazte eta anbiziosoa eta Eguzkitza CIAko agente beteranoa itzaletatik daude jazarka, Aratz neskari eta Aitziberri atzaparra gainean noiz paratuko zain.Nahi gabe, gerla sekretu batean murgilduko da Aratz mutila, bortizkeriak eta ihes etengabeak osatutako zurrunbilo batean. Eta, guzia, begirada batengatik.