Libros de Literatura en euskera, página 28 de 530

Denbora desberdin ari da igarotzen. Luziak ez daki noiztik, noiz hasi zen denboraren desberdintasun hori, aldaparik gabeko igarotze hori, iraganetik orainera kolore aldaketarik gabe, bide laua, oharkabean pasatze hori lehenetik orainera, urteak laburtu eta minutuak luzatu, loditu egin balira bezala. Goizak arratsaldeetatik urrutiratuz doaz eta motel, oso motel gogoratzen dira goizean gertatuak, baina garden, gordin agertzen dira duela hogeita hamar urte entzundako esaldiak, ikusitako begiradak. Gorputza. Gorputzaren bestelakotze geldiezin hori. Ezinbestean, inevitably, inevitabilmente. Amodiozko nobela bat? Nobela guztiak dira amodiozkoak.

Inurriz inbaditutako hiztegia da hau.Den-dena jan zuten eta, gero, hementxe finkatu ziren.Dagoeneko, ez du balio hitzak kontsultatzeko edo aplikatzeko.Ezta hostoak eta loreak orrialde hauetanlehortzeko ere.Ezta amodiozko gutunak ezkutatzeko ere.Are gutxiago B dirua gordetzeko.Euli gogaikarri bat edo beste uxatzeko balio dezake,edalontzi-azpikotzat hartzeko,premiazko abaniko gisa erabiltzeko,edo mahaiaren hanka berdintzeko.Ez da, hala ere, gainbehera egindako hiztegi bat,ez baitu sekula goia ezagutu.Ez da Wittgensteinen Tractatus frustratu bat,ezta autolaguntzarako gidaliburu bat ere.Agian, pantailarik gabeko powerpoint baten antza du,testuaren hasiera eta amaiera begi golpe batez ikus daitekeelako.Beharbada, badu Cheshire katuaren antzik ere, desagertu eta gero, irribarretxoa utz dezakeelako.

Txomin Peillen realizó el servicio militar en Argelia, en la época en la que sus habitantes luchaban sin piedad en contra de la metrópolis francesa. Esa lucha es el núcleo y eje de este libro, el violento intento de Aldjezairia para liberarse de las garras del colonialismo. El libro esta formado por ocho historias, todas ellas sorprendentes respecto al tema y al punto de vista. Ademas, el libro recoge varios articulos sobre la participacion que tuvieron nuestros antepasados vascos en esa guerra. A medio siglo de que se escribieran los cuentos y a los treinta años de que se publicasen por primera vez, presentamos esta edicion donde Txomin Peillen y Joseba Sarrionandia cuentan lo que, ademas de ser parte de la historia de Argelia, tambien es parte de la historia de nuestro pueblo.

Fikzio hutsa izan arren, Zinegotziak neurria hartu nahi dio errealitateari, ahalik eta gehien gerturatuz aktualitate deitzen dugun horretara. Lursail antzua jo izan da aktualitatea literaturarako, eta baliteke horregatik hain gutxi jorratu izana gurean. Zinegotziak ausardiaz apurtzen du tabu hori, orain eta hemen bizitzen ari garen garai berri eta nahasietan beldurrik gabe barneratuz. Egun bakarrean gertatzen da kontakizuna, drama klasikoetan bezala, hiru ataletan banatua. 2013ko ekainaren 6an kokatu du eleberria idazleak, eta egun berean aurkeztu da publikoki. Eskumako zinegotzia berandu esnatu zen Euskal Herriaren independentzia bere eskutik etorri zen egunean. Fermin Etxegoienen Zinegotzia eleberria arestiko esaldiarekin abiatzen da. Eutsiko al dio hordagoari idazleak?

Gure garaiko heroia, Mikhail Jurievitx Lermontov: Gure garaiko heroia 1838tik 1840ra bitartean idatzitako menturazko nobela psikologikoa da. Bost narrazio biltzen ditu (Bela, Maxim Maximitx, Taman, Meri printzesatxoa eta Fatalista) eta bertan Petxorin ofizial errusiarrari Kaukasoan gertatutakoen berri ematen digu Lermontovek. Errusiako prosaren obra klasikotzat jotzen da eta eragin handia izan zuen garaiko gizartean eta geroko literaturan. Liburua, neurri batean autobiografikoa dela esan daiteke, nahiz eta hitzaurrean egileak berak hori ukatzen duen. Lermontoven garaiko heroia, azken batean, garaiko eta garaiaren biktima besterik ez da. Izenburuak berak adierazten du gizarteari egiten dion kritika zorrotza, zeren heroi gisa aurkezten diguna moralik gabeko gizona baita, "gaizkile tragiko eta erromantikoa". Lermontov erromantikoa zen, baina errealismoaren bila zebilen, eta "errealismo erromantikoa" izan zen bilatze horren emaitza.

Egia esan, Peru Magdalena Arriaga: Egia esan, aho biko labana liburu honetan: hizketarako erabiltzen den makulua batetik, ederraren bilaketan egia oztopo ez baizik bidelagun agertzeko nahia bestetik. Aita desagertu zenetik hankamotz dabil Kimu semea. Barruko puzzlea berregin eta aitaren zuztarretaraino heldu guran, aitak aspaldi eginiko bidaia berregiten du, hark bidaian zehar idatzitako koaderno beltza lagun. Aita zoroa, aita artista, aita ganorabakoa, aita bizizalea. Haren lorratzari segika, ezinbestean, norbere barruraino doan bidaia batean murgilduko da Kimu. Narrazioari harilkatutako era askotako testuak erabili ditu egileak kantak, poemak, jendearen lekukotasunak, hegaldi baten antza hartzen dutenak: itxuraz xede jakinik ez baina beti gora, libre, gure begien menera eta aldi berean gure eskuetatik urrun

Ispilu hautsia, Mercè Rodoredaren eleberri luzeena eta konplexuena, familia bateko hiru belaunaldiren historia da, Valldaura-Farriols familiaren sorrera, goraldi eta gainbeherarena, hain zuzen, eta toki eta denbora jakin batean gertatzen da: Bartzelonan, XIX. mendearen bukaeratik Gerra Zibilaren ondorengo urteak arte. Toki nabarmena dute bertan Rodoredak bere obran zehar hamaika aldiz tratatu dituen gaiak eta kezkak: haurtzaroko paradisu galdua, familia barruko giro itogarria, nahi gabeko amatasuna, maitasunaren eta batez ere ezkon bizitzaren ezina, loreen unibertsoa, gerraren hondamena, gizakiaren bakardadea…; bai eta, modu lausoagoan bada ere, idazlearen beraren interes intelektualak ere: literatura, pintura, musika… Aldi berean, Ispilu hautsiak, denboraren halabeharrezko joanak, arian-arian, pertsonengan eta gauzetan eragiten duen hondamendia du gogoetagai: denborak dena suntsitzen du eta oroimena −sobera mitifikatua askotan− da haren kontra dugun antidoto bakarra.

Venusen delta, Anais Nin: Anais Ninek, diruak behartuta, ipuin erotikoak idatzi zituen aberats anonimo batentzat 1940ko hamarkadan. Hainbat urtez, narrazio ugari idatzi zituen bildumagile horrentzat, izan ere, horrek dolar bat ordaintzen zion idatzitako orrialde bakoitzeko. Hala ere, ez zen Ninen hasierako asmoa ipuinok argitaratzea, bere ustez pertsonaiak muturreko karikaturak zirelako. Baina, 1970ean, iritzia aldatu zuen, eta bi liburutan bildu zituen ipuinok: horietako bat esku artean daukazun Venusen delta.Ninek idatzitako istorioei erotismo hipnotiko bat darie, eta, haren pertsonaiek, karikatura izatetik urrun, nortasun propio eta sendoa daukate. Horien artean, leku berezia dauka guretzat Euskalduna eta Bijou ipuineko protagonistak; nazioarteko literaturan aurrenekoz beharbada, euskaldunok desira objektu gisa aurkezten gaituelako.

Magrebtar gizaseme bat labankadaka hil dute Lazkaon. Abokatu batek hilketa argitzeko eskatu dio Mikel Egileorri. Kazetaria kinka txarrean da, egunkariko lanpostua galtzeko arriskuan. Lan eta diru arazoek eraginda, Egileorrek mandatua onartu eta lanari ekingo dio berehala. Ikerketak ezkutuko interes zikinen, negozio ilunen eta eraildako etorkinen errautsak lurpetik atera eta denen bistan haizatuko ditu ustelkeriaren kiratsa bazter guztietara zabalduz.

Ahularen indarra izenburu berdinarekin bi liburu izanen dira. Lehen honetan, bi zati daude: Laborari semea deituan, Aihen ahula liburuan agertzen ziren istorioak osoki berriz idatzi ditu eta gai berriak emendatu; bigarren zatian, aldiz, inprimeriako eskulangile baten eguneroko bizitza kontatzen digu.Bigarren liburuan agertuko dira abertzale eta euskaltzale gisa ezagutu dituen zorionak eta tirabirak. Laborari seme, eskulangile, abertzale eta euskaltzale xume batek eskainitako lekukotasun arraroa.