Libros de Literatura en euskera, página 42 de 582

DESERRIA HAURTZARO

Bilbo, XXI. mendearen erdialdea: teknologiak lagundutako demokrazia garatu bateanbizi gara denak, biodemokrazian, non bizitzako xehetasun guztiak geure botoz erabakitzen ditugun, sakelakotik zuzenean egindako bozketaz: greba bat egin daitekeen ala ez, atsegin ez dugun musikak merkatutik desagertu behar duen ala ez, edo balizko delitu baten akusatua erruduna den ala ez. Gardena eta garbia dirudi sistemak, hiritar guztien partehartzea eskatzen eta bermatzen duena, baina perfekzio horren ifrentzua ezagutuko du Txetxu Urrutik, bere emazte Nere Pozaren hilketagatik salatu eta atxilotzen dutenean.Distopia bihurtzen diren utopien tradizio politikoan (Orwell eta Huxleyren itzala nabarmen), irakurlea harrapatzea lortzen duen eleberri indartsu eta erritmo bizikoa idatzi du Asel Luzarragak, geure gizartearen gaitz eta joeren gainean pentsarazten duen begirada kritiko eta ironiko batekin: nolako familiak eraikitzen ari garen, nolako eskolak, telebista, entretenimendua, polizia, justizia, kartzela

Sasoi ferboros hartan, Moscu-ko Neva ibaiko izotzean eginiko zulo baten inguruan bataio jendetsuak ospatzen ziren. Behin batean, bataiatzen ari zen artzapezpiku ortodoxoari haur bat eskuetatik linburtu zitzaion eta ur hotzetan desagertu zen; artzapezpikuak, "davai drugoi"emadazue beste baterran, eta bataiatzen segitu zuen.HERDERDesertuan bizi diren hinduek arrainik janen ez dutelako promesa egiten dute.GOETHE

El primer volum de les Pontiques d’Ovidi conte els dos primers llibres d’aquesta obra de poesia de l’exili, epístoles elegíaques que el poeta llatí escrivia per als seus amics de Roma.

Sylvia Plath zuzen-zuzen iristen da bihotzeraino, beti. Amatasunaren inguruan ardaztutako poema hunkigarria duzu hauxe, hiru ahots ezberdinen bidez hezurmamitua. Amatasuna bizitzeko modu bana ordezkatzen du ahots bakoitzak: ama izanda betetasuna erdietsiko duela uste du batak, ama izan ezinaren mina pairatzen bigarrenak, eta ama izan nahi ez arren, erditzea erabakitzen du hirugarrenak. Sylvia Plathek boz gora irakurria izateko idatzi zuen izaera feminista eta gerraren kontrakoa duen poema hau. 1962an, hil baino urtebete lehenago, BBC irratian irakurri ondotik, errotik aldatu zuen idazketari ekiteko modua. Une hartatik aurrera, ezin irudikatuko zituen poemak bere ahotsean entzun gabe.

Lete izan da gure poesia garaikidean izen nagusietako bat, bai idatziz aritu denean, bai kantuan. Alderdi biak hartu ditu kontuan Koldo Izagirrek antologia hau prestatzean.Poemak kontestualizatu ditu, batzuk besteekin harreman dialektikoan jarri, eta epilogo gogoangarri bat idatzi ere bai, Leteren alderdi eztabaidagarrienei ixkin egin gabe, poeta oiartzuarra bere osoan eta barnetasun minenean ulertzeko.

Liburu hau arte eta poesiari buruzkoa da. Veneziari buruzkoa. Gure belaunaldiko gazteok egin behar ditugun praktikei buruzkoa. Bidaiei buruzkoa.á– Abstentzioa –Nire aitona gudan ibili zeneta nire ait

Euskal Herria umezurtzen aberria da. Gerra garaian edo ostean jaiotako euskal herritar askok ez zuten aita edo ama ezagutu: Francoren aldekoek gure herriko kanposatuetako hormen aurrean edota bide bazterretan milaka eta milaka herritar hil zituzten. Horrela hil zuten Julen Kaltzadaren aita, Derion. Baina, horrez gain, hainbat belaunaldi zurtz jaio ziren etxean norbait faltan izateaz gain aberririk gabe jaio zirelako. Askok bizitzan aurrera joan ahala deskubritu zuten zergatik senideak faltan zituzten, zergatik haien askazia ia guztiz desagertuta zegoen. Antropologia lana izan zitekeen autobiografia honetan Julenek, umore lehor batez, desagertutako ohiturez eta paisaiez hitz egiten digu eta kontzientziaren itzartze pertsonal eta kolektibo horren kronika bizia egiten digu: gerraosteko Urdaibaiko bere ibilerak; apaiztegietako giroa; Gogor apaiz-taldearen borrokak; Burgosko prozesuaren pasarte ezezagunak; Zamoran kartzelatutakoen askatasun-grina; herri honen berreuskalduntzearen lehen urratsak; Eginen sorrera zein itxiera Xabier Amurizak eta Martin Orbek dioten bezala: Liburu honetan, pertsona eta pertsonaia oso aparteko bat aurkituko duzue. Baita gure historia borrokalariko aro luze baten lekukotza zuzeneko bat ere.

Lagunen arteko istorioa da hau. Sei lagun dira protagonista. Unibertsitateko bizitza berriari ongi-etorria eman berri dio seiko lagun-talde bitxi honek. Adin berezi honek dituen bere ohiko gora-beherez gain, bizitzaren aro zirraragarri honi ezjakintasunez zein irrikaz helduko diote neska-mutil gazteek. Euren arteko harremanak aldatuz joango dira ekintza misteriotsu baten ondorioz. Gertakizun honek beste hainbat ekarriko ditu, zein baino zein harrigarriagoak. Ela, Danel, Jaitz, Garazi, Nikole eta Hodeiren bizitza betirako nola aldatzen den kontatzen digu nobelak.

Itzultzailea da nobela honetako narratzailea. Kode batetik beste batera hitzak pasatzen espezialista. Bizitzan ere halatsu, kode batetik bestera pasatu beharra du mundua ulertuko badu. Maite du bere lana, baina hor sortzen zaio arazoa. Haurtzaroan gertatu ziren pasarte lauso batzuk nahasten zaizkio buruan, Martarekin bikote harremanari ekin behar dion une berean, noiz eta amari, kode haiek erraz itzuliko zituen pertsona bakarrari, memoria husten eta hondatzen zaion garaian.Semea amari mintzo zaio, jakinagatik ere amak ezin diola erantzun:Zergatik haserretzen zen aita zurekin, zer zegoen zuen konpon ezinaren atzean?, eta ez nuke bide horretatik segitu nahi, baina nik ez nuen zuen kodea ondo ulertzen eta galduta nengoen. Ulertu egin behar nuen ikusten nuena, itzuli egin behar nuen nire ume-kodearen arabera.Ni eta nire doblea, ni eta Fidel ari gara narratzailearen ahotik: ahots bat bitan banatua modu aleatorioan, kontakizunari bizitasuna ematea beste helbururik gabe. Bada, talaia bakar bat aski ez eta bi hautatu nituen kontakizun honi ekiteko orduan: ahots baten ordez bi, nire buruaren defentsan.Bada, ordea, horrek baino gehiago kezkatzen nauen zerbait: [] nire bizitzan halako garrantzia duten pertsonek ezin didate didazue? erantzun. Aitak, hil zelako; Martak, ez duelako ezer ja...

Umetatiko lehen amodio bortitz, ero, galgarri, menderaezin baten historia daGailur Ekaiztsuak. Minbizi bihurtutako bizi-min baten historia. Heathcliff da nobelaren ardatza. Machiavellorekin eta Sadeko Markesarekin lotu izan dute pertsonaiahori. Obsesio baten kontakizuna dugu, beraz, eleberria.Catherine Earnshawk bazter uzten duenean bere anaiorde Heathcliffijitokume bat, aitak Londrestik ekarria eta etxean haziaEdgar Lintonekin ezkontzeko, Heathcliff urrundu egingo da, baina bi helburu hauek betetzera itzuliko da: Earnshawtarren etxea bereganatu, bere umetako maitearengandik hurbil egoteko, baina, batez ere, jabetzak ematendion botereaz bere indarra erakusteko.Amodio destainatu baten istorioa da, beraz,Gailur Ekaiztsuak, baina hori baino gehiago ere aurkituko dugu eleberri honetan: amodio gutxietsiak eragindako mendeku baten kontakizuna, pasio menderaezin batena, baretu ezineko min bizi batena.

IZOZTU ZITZAIGUN NEGU HURA es un libro del autor BARBERENA, JON editado por DENONARTEAN. IZOZTU ZITZAIGUN NEGU HURA tiene un código de ISBN 978-84-16791-26-2.