Libros de Literatura en gallego, página 30 de 244

O poema é unha inscrición na época. Non renuncia ao rumor do mundo. Nin á violencia de todas as cousas. Pero é provisional, inútil, precario, tatexo, rebelde, desenfocado. ruído de fondo ensaia unha achega a consignar o nome e o enderezo dos criminais e aproximase a este tempo salvaxe, ferido, cunha lingua rota. O poema funciona non como espello, senon como testemuño.

Cun enorme poder metafórico, 15.724, unha magnífica novela de Xesús Constela, trasládanos a unha Patria «asentada no lombo dunha ave durmida» que está presidida pola figura do Gran Mariscal e ten com

A nove metros do chan e a sete do taboleiro onde escorregara dez minutos antes, o operario Orlando Valiñas planeaba na bruma da mañá. Pendurado dun incómodo arnés, que o unía á vida, pensaba en Alexandra, a compañeira que enchera a sua vida nos tres ultimos anos. Orlando preguntabase como identificar os sinais que indican o modo de facer correcto na vida, a maneira de atopar o rumbo preciso para avanzar na boa direccion. Durante aquela situacion limite, en boa medida froito do tempo de crise que vivimos, cruzaronselle na sua cabeza as decisions principais da sua vida, xusto cando se vera obrigado a tomar outra que orientara o seu futuro.Con Orlando pendurado, un protagonista argallante que principia namorado e remata furioso, a autora quixo trazar un relato entre existencial e costumista, cun resultado entre piadoso e retranqueiro.A nove metros do chan e a sete do taboleiro onde escorregara dez minutos antes, o operario Orlando Valiñas planeaba na bruma da mañá. Pendurado dun incómodo arnés, que o unía á vida, pensaba en Alexandra, a compañeira que enchera a sua vida nos tres ultimos anos. Orlando preguntabase como identificar os sinais que indican o modo de facer correcto na vida, a maneira de atopar o rumbo preciso para avanzar na boa direccion. Durante aquela situacion limite, en boa medida froito do tempo de crise que vivimos, cruzaronselle na sua cabeza as decisions principais da sua vida, xusto cando se vera obrigado a tomar outra que orientara o seu futuro.Con Orlando pendurado, un protagonista argallante que principia namorado e remata furioso, a autora quixo trazar un relato entre existencial e costumista, cun resultado entre piadoso e retranqueiro.

Rosalía de Castro (1837-1885) e a figura máis insigne das nosas letras. Iniciou o chamado Primeiro Renacemento galego e deulle prestixio á nosa lingua cando se percibía como un dialecto. Esta antoloxia, preparada pola profesora Elsa Baluja, escolma varias ducias de poemas de Cantares Gallegos e Follas Novas, nos que a poeta concilia a lixeireza ritmica dos cantares populares coa denuncia dos problemas da Galicia rural: a pobreza, a emigracion dos homes ou a soidade das mulleres.

"Un acontecimiento literario de altísima importancia". Así define este descubrimiento editorial el presidente de la Real Academia Galega, Xosé Luís Méndez Ferrín, en el prólogo a "Bretemada", el poemario inedito de Gonzalo Lopez Abente (Muxia, 1878-1963) el escritor a quien, hace precisamente 40 años, en 1971, se le dedicaba el "Dia das Letras Galegas". El libro contiene un total de cien poemas. "Bretemada" es una metonimia de Galicia.

Nesta noveliña costumista Bernardino Graña retoma a esencia dos relatos populares e galegos e proxéctaa nunha narración máis ampla na que teñen cabida personaxes prototípicos, como a rapariga pretendida por varios mozos ou o emigrante que regresa a vila tras prosperar no estranxeiro. Un texto breve enriquecido pola lingua vizosa e sabedeira do academico de Cangas do Morrazo.

A pregunta perfecta. Abonda unha pregunta para recompor as pezas do misterio? Que hai por baixo dos raís onde un instante é veloz e discutible? Talvez o inexplicable carece de principio e só se deixa ver, fugaz, a medio percorrido. Pasa. Destrúe a súa forma e, sen volverse, permanece. Incomoda. Desasosega. Aí, nese enigma, desenvólvese esta historia. César Aira e Roberto Bolaño habitan distancias impredecibles. Anchuras conti-nentais dirimidas en minutos. Flutuacións que dun xeito estraño demoran un primeiro encontro, agochando impedimentos dunha simpleza desconcertante. Tres ocasións, tres citas inaprazables penduradas dun fío que toda escena require invisible. Michel Lafon, amigo e tradutor de Aira, comparece no argumento transmutado en narrador e testemuña, cómplice á fin, da intención que mantén o relato en constante expectativa.

As palabras que move o mar son catro relatos longos que teñen como fío condutor a memoria e a construción da identidade alicerzada neses recordos que permanecen imborrables na nosa vida ao longo dos anos. Por que determinadas impresions de natureza emocional, visual, olfactiva, tactil nos acompañan nesta viaxe de asombro e dubidas que e a vida durante toda a travesia? Un sinal, un nome nun papel, un arrecendo que fotografa un lugar na retina da memoria. O destino e ser devorados por ese vendaval que e o paso do tempo. As palabras que move o mar e un dique contra o que bate a marusia gris e invernal do esquecemento.As palabras que move o mar son catro relatos longos que teñen como fío condutor a memoria e a construción da identidade alicerzada neses recordos que permanecen imborrables na nosa vida ao longo dos anos. Por que determinadas impresions de natureza emocional, visual, olfactiva, tactil nos acompañan nesta viaxe de asombro e dubidas que e a vida durante toda a travesia? Un sinal, un nome nun papel, un arrecendo que fotografa un lugar na retina da memoria. O destino e ser devorados por ese vendaval que e o paso do tempo. As palabras que move o mar e un dique contra o que bate a marusia gris e invernal do esquecemento.

Os malos pastores, representada en 1897 e publicada no ano seguinte, é unha traxedia proletaria, a historia dunha folga obreira organizada por un líder anarquista, Jean Roule, entrecuzada cunha historia de amor. Lonxe de ser unha obra de propaganda, a peza xorde marcada por un pesimismo atroz que raia no nihilismo e que pecha todas as portas a esperanza, O autor non pretrendeu de ningun xeito fornecer unha solucion a cuestion social. Malia se situar do lado dos obreiros e soster as suas reivindicacions, Mirbeau negase a idealizalos, como tamen a demonizar os patrons, e refuga calquera sorte de maniqueismo.

As horas rotas. No tronco dunha vella sobreira agóchanse a risa do vento ou talvez o asubío dun xílgaro que coñece os segredos do bosque. Quizais sexa tan só a sombra dun fuxido republicano, un maquis que ten as mans negras da tinta do seu oficio de impresor. Serán só David e Antía, dous rapaces que viven unha conmovedora historia de amor e exilio interior e exterior no bosque, os que descubran o seu rastro invisible de paxaro de voo truncado. As horas rotas fálanos de feridas nunca pechadas, de como o pasado determina as nosas vidas ou de como as batallas comezan cando a loita remata e, para facelo, bota man de diferentes planos espaciais e temporais ao longo de varias xeracións de mulleres que sofren as consecuencias devastadoras dunha guerra que parece non rematar nunca. Escrita cun ritmo poético de notable factura evocadora, As horas rotas supón unha nova achega a esa reelaboración sentimental ideolóxica e moral da memoria de noso.

Unha sátira contra as ditaturas, unha fábula moderna que critica os totalitarismos e a corrupción que enxendra o poder. Máis aló do rexime sovietico no que se contextualiza, e unha ferramenta de formacion nas aulas. Ilustracion de portada: Adria Fruitos