Libros de Literatura en euskera, página 101 de 582

Donostia Hiriko Kutxa Literatura saria 2024. AntzerkiaInoizko bizipenik erona biziko dute istorio honetako pertsonaiek beilatoki batean: aita galdu duen Elene, heriotzaren aurka tematzen den Mikel, Irene influencera, sabelean haurtxo birtual bat daraman Edurne Kaosaren gorenean, hildakoa hilkutxatik atera da eta bizitzari eta heriotzari buruzko solasaldi bati emango dio hasiera.

Arturoren uhartea eleberri ahaztezina da, irakurlea murgilarazten du Arturo izeneko nerabe baten bizitzan eta emozioen esnatzean bidaia batean bezala. Napolitik gertu, Procida uhartean, ingurune isolatu eta ia mitiko batean hazten da, aita urrun eta misteriotsu batek eta ama baten absentziak markatua. Bere izaera eta munduaren ulermena bakardadearen eta fantasiaren bidez eratu du. Amaorde gazte baten etorrerak asaldatu egiten du bere unibertsoa, eta maitasun sentimenduen, jeloskortasunaren eta bere bizitza betiko aldatuko duten aurkikuntzen zurrunbilo konplexua sortzen du. Elsa Moranteren narrazioa poetikoa da eta iradokizunez betea. Uhartearen esentzia eta Arturoren barne-gatazkak sentiberatasun bikainez uztartzen ditu. Egileak lirismoa sakontasun psikologikoarekin nahastea lortzen du, giza izaeraren alderdi ezkutuenak azaleratuz. Italiako literaturaren klasiko hau nerabezaroaren erretratua izateaz gain, bakardadeari, desirari eta maitasunaren botere eraldatzaileari buruzko gogoeta ere bada. Bere prosaren edertasunak eta istorioaren indar emozionalak denboraz kanpoko lan hunkigarri bihurtzen dute Arturoren uhartea.

Festatik itzuli zen gau batean, hilgarri eta hilkor izatearen hiperkontzientziak zeharkatu zuen Juana Dolores eta poemak idazten hasi zen. Hala esan zuen: Girgileria nire lehen poema-liburua da, lanbidez eta estetika hutsez idatzitako lehen poema-multzoa. Idaztea urregintza balitz bezala idatzi dut, harribitxiekin eta metalekin ariko banintz bezala. Nire materialen noblezia ez da kualitatiboa edo kuantitatiboa, sentimentala da. Gauek, festak eta gizonek inspiratu egiten ninduten, eta ideologia, beti bezala, xehetasun ezinbesteko eta berezi gisa inposatu zait.

Zortzigarren Hiria aintzat hartzen hasi da Eleder, eta horrek ez dauka atzera bueltarik, onerako zein txarrerako. Baina, nor ote Eleder hura? Historiak ahaztu duen berba aldakorren poeta, kobazulo mistikoko ziberprofeta, hiriaren bihotzaren irakurle eta interpretea, ondoriorik gabeko iraultza txikien itsasargia, pazientzia handiaren jazarlea, zazpi goseteen garailea, Barrio Altoko parkeko zuhaitzik zabalenaren gerizpeko predikaria... Finean, bere hitzaren bidez argikundea hedatu nahi duen abere hutsa. Bitartean, auzo ahaztuan zerbait prestatzeari ekin diote: auzokide berriak iritsi dira, geratzeko asmoz eta auzoari bizia emateko borondate osoz, eta ez Zortzigarren Hiriko denen gusturako. Eleberri hau Simun Palsu fikziozko idazlearen trilogiako pieza bat da, gure eskuetara iristen den bigarrena, Esan gabe doa eleberriaren atzetik. Asel Luzarragak ohi duen umorea inoiz baino gehiago zukutuz, Sakau herrialdean iraultza piztu aurreko garaira garamatza, elkartzera kondenatuta dauden bi istorio tartekatuz.

Los humedales de Salburua son un parque natural.Estos son algunos de los lagos y bosques de Gasteiz.Es un lugar muy importante y valioso.En este parque viven muchos tipos de aves y otros animales.Muchas aves viajan hasta aqui para pasar el invierno.Otras aves regresan en la primavera.De Africa para tener pollitos.En este libro estos animalespodras conocerlosy aprender como es su vida.El libro esta ilustrado en color.con llamativas acuarelas de pajaros

Luis Garderen itzulera, egunaren pausoa dakarren poesia liburu ziur eta hurbilaz.Urrats galduen hotsa dakar udaberri honetan Luis Gardek, zazpi urte igaro direlarik bere azken poesia liburua argitaratu zuenetik. Hurbiltasun eta pauso ziurrez idatzi ditu poemok Gardek, ohikoa duen fineziaz. Eskura ekarritako poemak dira, gertu behar diren horietakoak, egunaren erritmoa dakartenak idatzian. Etxea, landa, auzoa, alabaren hitz atergabeak, zaldi lausoak. Zer gehiago eskatu lekioke apurka udaberria dakarren liburu honi?

Nonsense umorea, umore zentzugabea, oso umore ingelesa dela esan daiteke, zentzu zabalean. Beharbada, umore mota horren adibide harrigarrienak Lewis Carrollek eskaini zituen bere lanetan. Baina umore mota hori hedatu da halaber ingeles eragina izan duten herrialde askotan, munduaren beste alderaino, Australiaraino esate baterako; hantxe eman zuen argitara Norman Lindsayk Budin magikoa. Nonsense umorea Europa osoan eta munduan zehar ospetsu bihurtu zen, eta literatura abangoardistarekin uztartzeko osagai ugari eskaniki zituen.

Lambro ibaiaren bazterrean datza hamahiru urteko Francesca, uharriak lepondoan eta ipurdi biluzian iltzatzen zaizkiola eta gainean gizon baten gorpua duela. Hurbil du Maddalena, uretan belauniko, lohiturik eta eztulka. Urtebete lehenago hasi zen bi neskatxen arteko harremana, Francesca txunditurik gelditu baitzen denek OBarrengaizto" deitzen zuten haren izaera matxinoarekin. Arau sozialak beste ezeren gainetik betearazten dituen amari entzungor eta kaleko mihi gaiztoek diotena gorabehera, Francesca Maddalenaren lagun taldera bilduko da bizitzeko molde askeago batez jabetu nahian. Hala ere, kolonietako gerrak eta erregimen faxistak temati jarriko dizkiete oztopoak bi lagunei, eta zapalketa misogino eta bereizkeria sozial askotarikoei aurre egin beharko diete. Elkarrekin eta eskuz esku egin ere.

Beti liluratu nau bere poesiaz teorizatzen duen jendeak. Niri kostatu egiten zait, poesia berez sortzen dela iruditzen zaidalako. Hala ere, modu batean edo bestean definitu beharko banu poema liburu hau, desilusio eta aldi berean erresistentziaren poetikaz hitz egin beharko nuke. Desesperantzatik, desenkantutik sortutako bilduma da, mundua etengabeko gerra batean/ urtzen den bitartean, The Clash taldearen kanta zaharrak/ patioko esekitokietatik zintzilik./ Nostalgia elastiko beltzetan. Baina itxaropenik gabe bizitzea ez bizitzea bezalakoa baita, etorkizunik ez izateak eragiten duen beldurraren tiraniaren aurkako erresistentzia ere bada orrialde hauetan, eta epilogorik gabe zabaltzen zen poema sortari epilogoa idatzi, oparitu, nahi izan diot, desilusioari ilusioa piztuz, desesperantzari esperantza izpi bat emanez, gramatika berri bat idatziz aditzaren paradigma, sikiera/ egunen batean aldatuko delakoan. Mende luzeetako estigmatizazio erdeinagarria errebeldiaz janzten da. Unikornio beltza. Desberdin izatearen beldurrari uko, pribilegioaren harresi zuriak eraitsiz. Harlemen euria ari du eta Berlingo kaleetan emakume beltz batek eguzkiak eta adarbakarrak margotzen ditu adreiluzko etxe arraildu bateko horman.

Hotel-garbitzaile esplotatu baten larriak, kriptomoneten meatzaritzaren gorabehera ilunak, adimen artifiziala entrenatzeko esperimentu hala moduzkoak, gizakien eta makina adimentsuen arteko interakzio problematikoak, Lur planeta aspaldi suntsituan lagin arkeologikoak jasotzera datozen kosmonautakaªEgungo munduan nahiz balizko geroan kokaturiko 16 istorio hauetan Patxi Iturregik, askotariko argumentuak asmatzeko irudimen oparoaz gain, bakoitzari dagozkion hizkuntza doia eta ikuspuntu aproposa sortzeko dohaina erakusten du, obra zabala osatua duen puntako ipuingilearen eskarmentua eta gizartearen aldaketa etengabeei erne dagoen begirada gaztea bikain uztarturik.

Estas narraciones analizan la compleja vida de la Sudáfrica contemporánea por medio de la técnica tradicional de los contadores de historias orales. Aun y todo, estas historias no son nada tradicionales: nos muestran claramente cuales son las consecuencias del racismo y la estructura legal que lo origina.

Estamos en julio, dieciocho para ser exactos. Por toda Iruñea corre el rumor de que los militares estan preparando algo. Todavía no sabemos nada seguro, pero aunque hace un día espléndido, el ambiente es más bien tristón. No hace una semana que han terminado los Sanfermines, y los pamploneses exhiben rostros cansados pero también un poco asustados, o por lo menos, llenos de incertidumbre.