CARLOS DIAZ MARTINEZ

O presente álbum sobre a memoria gráfica do Carballiño -preparado, como os restantes volumes da serie, por Carlos Díaz Martínez- iníciase a principios do século XX coas temáticas que definen as características sociais e económicas da vila: a presencia do Balneario, a condición da vila de encrucillada de vías de comunicación e de centro comercial da comarca. Estes puntos de interese deixaron entre 1900 e 1936 unha valiosa produción de postais de gran relevancia e calidade de edición. A importancia da vila do Carballiño amósase pola inclusión de numerosos exemplares da famosa serie xeral do editor e impresor de Madrid, a casa fototipia Hauser y Menet. Deste período cómpre resaltar a importancia de dúas iniciativas locais: a serie coa temática da vila, do editor Andrés Fernández e a serie de publicidade do Balneario. Por razóns da orixe histórica do Carballiño, no presente álbum inclúense a serie de Oseira (1925), do fotógrafo barcelonés L. Roisin. Iniciativa editorial do propio Mosteiro para dar a coñecer o valor deste patrimonio monumental. O volume complétase con outras tarxetas postais editadas pasada a Guerra Civil, das que teñen especial interese a publicada por Paisajes Españoles de Madrid que inclúe a curiosidade de fotografías áereas, tema moi novidoso naqueles tempos. Ademais do case centenar de postais, fotografías, gravados, mapas e marcas filatélicas, o volume inclúe o ensaio literario de Felipe Senén, «O Carballiño, porta dos ribeiros (parada e fonda)», onde o autor glosa fermosamente a historia da súa vila bañada polo río Arenteiro. Senén reconstrúe os aconteceres do Carballiño, dende os primeiros vestixios castrexos, a encrucillada de camiños medieval, a escola popular dos ilustrados, ata a memoria gráfica máis contemporánea. O amplo estudo do prologuista detense tamén na

O presente volume, preparado por Carlos Díaz Martínez, recolle máis dun centenar de documentos gráficos, maiormente postais editadas no período de 1900 e 1936 , ademais de fotografías, mapas e marcas filatelicas, sobre a cidade de Vilagarcia. A partir de 1900 e ata aos tempos da IIª Republica dispoñemos de moi numerosas testemuñas graficas que utilizan o novo soporte de comunicacion grafica daqueles tempos: a postal de correo. As tematicas presentan unha ampla recompilacion do patrimonio monumental e das efemerides da vida urbana, principalmente nas categorias da vida comercial (mercados e transportes e pesca pola ria) e do vigoroso turismo do momento centrado no Balneario e nas praias.O presente volume demostra que a Vilagarcia daqueles tempos tiña un lugar preponderante nas grandes series de postais editadas en Madrid ou Barcelona; o gran esforzo de produccion que neste eido fixeron fotografos e editores locais; asi como tamen a importancia da cidade que se reflectia nas postais editadas por empresas de Paris, Irun ou Berlin. A orixe de todas estas pezas amosa a importancia do porto de Vilagarcia a principios do seculo XX, tanto para os barcos de pasaxe (inicio do turismo de ?cruceiro?) ou de emigrantes, asi como a calidade de ?porto refuxio? da ria de Arousa para as flotas de guerra (en particular da armada Inglesa).Iniciase o volume coa reproduccion do ?Plano da Ria de Arousa?, realizado por Domingo Fontan en 1828, e coa reproduccion dun gravado do palacio de Vista Alegre de 1879. Continua cun texto literario, ?Vilagarcia, eterna lembranza?, onde o escritor vilagarcian Manuel Seixas, evoca a sua Vilagarcia antiga e sempre eterna na memoria, para dar paso ao discurso grafico. Dende as primeiras vistas xerais dende a ria ou dende Vista Alegre, o libro propon unha visita pola Vilagarcia tradicional: a casa do Concello e os xardins de Ravella, a Alameda, a Porta do Sol?son espacios que se recuperan para a memoria no presente volume.

?A memoria de Betanzos? recolle case un cento de gravados do século XIX, postais e viñetas de principios do século XX, catalogados e seleccionados por Carlos Díaz Martínez, que constitúen un paseo pola memoria grafica da patria de Andrade o Bo, dunha cidade que foi ata 1833 capital dunha provincia do antigo Reino de Galicia. O presente volume, enmarcado na coleccion de Xerais de Albums de Postais, presenta por vez primeira unha coidada seleccion da historia grafica de Betanzos, indispensable para a conservacion do patrimonio monumental desta cidade historica e da mellor difusion do seu coñecemento.Estas paxinas recollen desde as marcas prefilatelicas da cidade de 1830, planos turisticos de 1836, ata un amplo monllo de vistas xerais da cidade, do rio Mandeo, do peirao, da Ponte Vella, da Ponte Nova, da Torre do Reloxo, da Tumba de Fernan Perez de Andrade, das igrexas de San Francisco e de Santa Maria de Azougue, da Casa do Concello, dos Cantons, da praza do Campo e das ruas mais significativas da cidade. Particular importancia teñen na obra as imaxes relativas as festas do Globo de Betanzos e dos Caneiros e os xardins do Pasatempo.O volume completase cun fermoso texto evocador, ?Betanzos na memoria?, preparado por Alfredo Erias Martinez, historiador, bibliotecario e director do Museo das Mariñas, que constitue unha viaxe paralela a memoria grafica, pola historia e polos lugares de Betanzos. Os accesos polo Barrio das Cascas, pola Ponte Vella ou pola Ponte Nova, as transformacions que operou a chegada do ferrocaril, o subliñado goticos das igrexas, as ruas e bodegas da cidade, ou a praza do Campo, son espacios descritos con agarimo evocador e rigor historico por Alfredo Erias. A presentacion demorada dos xardins do Pasatempo, promovidos polos irmans Garcia Naveira, e das festas dos Caneiros e do Globo de Betanzos completan un texto tan emotivo como indispensable para a recuperacion da memoria colectiva de varias xeracions de betanceiros.

O presente álbum de postais, A memoria de Mondariz-Balneario, preparado por Carlos Díaz Martínez, recolle case un cento de postais, mapas, soportes publicitarios, gravados e litografías sobre Mondariz-Balneario, a primeira das vilas termais de Galicia. Un volume que recolle as series de tarxetaspostais editadas por Hauser y Menet, Madrid Postal, a editorial Thomas de Barcelona, o prestixioso editor Kisch de Berlin ou as do fotografo e editor barcelones L. Roisin; asi como as series editadas polo propio establecemento balneario, que dispoñia de prelo propio, editadas a maior parte delas en frances, co obxecto de darse a coñecer a nivel europeo e mundial, asi como para que os seus clientes as utilizasen na correspondencia. O volume recolle, tamen, o valioso traballo documental dos fotografos e editores locais como Jose Faro Blanco, J.G. Baños ou Peral.A coleccion documental do volume vai precedida dun limiar de Gerardo Alvarez Limeses, extraido da ?Geografia General del reino de Galicia?, editada en Barcelona en 1936, onde o poligrafo tudense realiza unha completisima descricion do Mondariz-Balneario dos tempos da IIª Republica, o concello en extension mais pequeño de España. No volume presentase as vistas xerais dispoñibeis do concello, as construccions mais destacadas da vila, as instalacions do Gran Hotel e das suas dependencias e salons, as fontes de Gandara e Troncoso, o ambiente de auguistas, as paisaxes do rio Tea e do lago das Pias, as pontes de Cernadela e Canta a Ra, asi como escenas costumistas de caracter rural. Destaca, tamen, no volume a reproduccion de elementos publicitarios do Balneario e da empresas Augas de Mondariz, asi como a dun accion do capital de fundacion da Compañia Anonima Tranvia de Mondariz a Vigo de 1915.

Memoria de Tui, un libro que recolle a memoria gráfica da cidade fronteiriza no primeiro tercio do século XX.Volume preparado por Carlos Díaz Martínez, reproduce e cataloga oitenta e catro pezas gráficas, a maior parte delas tarxetas postais circuladas, e editadas, tamen na sua maioria, pola iniciativa de fotografos e establecementos tudenses como Bazar Hermida, Salvador Fernandez (Las Colonias), F. Baquero (de Casa Figuerola) e J. Gandara; ademais doutras achegas tiradas do Portfolio Galicia, editado en 1904, que inclue fotos do coruñes Pedro Ferrer e dos fotografos Paramo e Bugarin. Outros fotografos que participan neste legado de memoria son os clasicos Roisin e Ksado.Atopamos, tamen, os primeiros documentos graficos editados de Tui, datados a mediados do seculo XIX, ilustracions de libros e da prensa ?ilustrada? realizados mediante tecnicas de augafortes ou de gravados en estereotipia. Este e o caso do gravado de Joseph Skelton, unha fermosa paisaxe do Miño entre Tui e Valença, publicada nun libro ingles en 1840, ou da vista da Catedral, ou da Ponte Internacional, publicadas pola Ilustracion Gallega y Asturiana en 1879 e 1880, respectivamente, evocadoras daquel Tui que fora unha das capitais do antigo Reino de Galicia e se episcopal ata arestora.Iniciamos o percorrido coa imaxe de ?O gaiteiro de Guillarei? (1903) e das vistas panoramicas da vila, da Ponte Internacional e do Miño. Continuamos cos gravados e fotografias da Catedral e dos seus tesouros; coas instantaneas da vida cidada na Corredoira, no paseo de Elduayen, na Glorieta e na Alameda, na Praza da Inmaculada; nos arrabalde de San Domingos e da Canicouba. O volume completase, nas suas paxinas finais, con postais do rio Louro, e dos muiños e do traballo aldean de Caldelas de Tui.O material grafico de A memoria de Tui vai precedido por unha evocacion literaria da vila, preparada por Roque Cameselle. Un texto rico e moi documentado que constitue unha viaxe paralela pola memoria da cidade.

Este libro recolle noventa imaxes, a maior parte delas tarxetas postais, sobre Carolina Otero, a Bela Otero, a galega máis universal do século XX. A neniña que, nacida no seo dunha humildísima familia da Ponte, no concello de Valga, o 4 de novembro de 1868, seria considerada como a mais luminosa das figuras daquel Paris da Belle Epoque; a definida polo pintor Paul Klee como unha muller da cabeza aos pes, a artista que seduciu ao critico Jules Bois por que despregaba unha gracia fatal, unha calor, unha beleza sensual e magnetica, unha violencia, unha insolencia que constituen os dons formidables que Merimee e Bizet esixen da sua celebre heroina.A Bela Otero, a serea dos suicidas, como era chamada pola prensa norteamericana, pola que tolearon banqueiros e nobres que se bateron e arruinaron por ela. A Lina, que describiu a sua amiga a escritora francesa Colette, chea de alegria e pracer de vivir. A actriz de notable talento solicitada para a Opera-Comica de Paris, que estudiou o mesmo Marcel Proust para incluir como personaxe dalgunha das suas obras. A xogadora que aos catorce anos fixo saltar vinteunha veces consecutivas a ruleta xogando ao vermello no Casino de Montecarlo. A artista que con corenta e cinco anos decidiu retirarse da escena e trocar de xeito de vida e foi considerada como un simbolo dunha epoca superficial, lixeira, a vez virtuosa e cinica.A Carolina Otero, esa beleza galega que fixo languidecer a vellos e mozos e os fotografos parisinos que colorean os seus retratos en tarxetas postais; a muller que posuiu unha enorme riqueza en xoias: diademas, pulseiras e arrecadas de perlas, esmeraldas, rubis e zafiros, que adornaron o seu corpo inmortalizado por grandes debuxantes da sua epoca.A Bela Otero, a que ocultou Galicia no seu corazon como tantos emigrantes, pero que levou sempre consigo a lingua propia ata o seu pasamento en Niza, o 12 de abril de 1965, testando a prol dos pobres de Valga.A edicion deste album de postais da Bela Otero, prologado por un fermoso texto de Luis Seoane, recollido dunha audicion radial do programa Galicia Emigrante de 1959 e editado en galego, castelan, frances e ingles, constitue unha autentica alfaia bibliografica para a recuperacion rigorosa da imaxe verdadeira dun dos simbolos da gracia e da beleza

As presencias gráficas da vila de Ourense e da provincia na chamada «Idade de Ouro da Postal» (1900/1930) -tempos estelares da comunicación escrita, epistolar, testemuñal, presencial, relacional, mes

O conxunto das case duascentas postais circuladas que integran este álbum, pertencentes todas elas á colección particular de Carlos Díaz Martínez, corresponden aos anos 1900 a 1930 e permiten un achegamento introspectivo a realidade urbana de Compostela neses tempos: dende a reticulacion urbana e o estado dos seus conxuntos monumentais ata detalles esteticos e particulares da vida social e cultural do momento. Nos anos do noso percorrido a vida social (ilustrada no traballo de Baldomero Cores Trasmonte, ?Minerva de Occidente?) da cidade xira, esencialmente, entorno a duas realidades sociais contradictorias: relixion e cultura. As actividades sociais e de feito economico da relixion parten da realidade das pelerinaxes e Festas do Apostolo (Catedral) ou da formacion (fabrica) de curas, monxes e frades (seminarios e conventos). Noutro extremo o feito cultural (ilustrado polo traballo de Miguel Anxo Seixas Seoane, A capital do Santo Iago) organizase entorno aos aspectos formativos relacionados coas Facultades e Centros de Ensino. Mesmo se nos tempos do noso estudio a Universidade oficial non e un exemplo de evolucion e progreso o feito da presencia de miles de estudiantes vai configurar gran parte da vida social e cultural. A maiores, a cidade, xa considerada como capital de Galicia, vai vivir grandes momentos creativos fundamentados entorno ao galeguismo nos aspecto culturais e politicos: dende a creacion das Irmandades da Fala, o Partido Galeguista ou a Asemblea de Municipios ata o Seminario de Estudios Galegos, a Imprenta Nos ou a Biblioteca das Americas.A definicion da cidade, a maiores do aspectos urbanisticos, relixiosos, culturais, politicos..., chama a capitulo ao maximo expoñente e autor da sua creacion, o morteiro e animador (etimoloxicamente dar alma, dar vida), o traballador individual recoñecido no ser colectivo de pobo. Dende os fundamentos canteiros, ferreiros, carpinteiros... deron vida a materia: moldearon a pedra, os metais, a madeira.